Çevrimiçi derslerde öğretme-öğrenme sürecinin etkililiğinin değerlendirilmesi : (Anadolu Üniversitesi örneği)

Abstract

Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeler, eğitim alanını da derinden etkilemiş ve eğitimin gerçekleştiği ortamlarda ve öğretme-öğrenme süreçlerinde bir dizi yeni uygulamalara yer verilmesini hem olanaklı hem de zorunlu kılmıştır. Bu uygulamalardan birisi de, öğretme-öğrenme süreçlerinin bilgisayar ve internet tabanılı sanal ortamlarda gerçekleşmesidir. Eğitimin her aşamasında, özellikle yükseköğretimde, öğretme-öğrenme süreçlerinin sanal ortamlarda uygulandığı çevrimiçi eğitim örnekleri giderek yaygınlaşmaktadır. Anadolu Üniversitesinde pek çok birimde çevrimiçi eğitim uygulamalarına önem ve ağırlık verilmektedir. Nitekim 2005-2006 öğretim yılı güz döneminde çeşitli programlarda yirmiyi aşkın ders çevrimiçi olarak yürütülmüştür. Anadolu Üniversitesi, etkili bir çevrimiçi eğitimin gerçekleşmesi için gerekli teknolojik olanakları öğrencilere ve öğretim elemanlarına sunmasına karşın, çevrimiçi derslerde etkili bir öğretme-öğrenme sürecinin gerçekleştirilip gerçekleştirilemediği bilinmemektedir. Bu nedenle, üniversitenin sunduğu olanakların etkili biçimde kullanılabilmesi için, Anadolu Üniversitesinde uygulanan çevrimiçi derslerin etkililiğinin değerlendirilmesi ve geliştirilmeye açık yönlerinin ortaya konması önemli bir gerekliliktir. Bu gerekliliğine dayandırılan araştırmada, Anadolu Üniversitesinde 2005-2006 öğretim yılı güz döneminde çevrimiçi olarak yürütülen derslerde öğretme-öğrenme süreçlerinin etkili bir çevrimiçi öğretimin öğelerine sahip olup olmadığının öğrenci ve öğretim elemanlarının görüşlerine göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, 2005-2006 öğretim yılı güz döneminde uygulanan çevrimiçi dersleri alan 150 öğrenci ve söz konusu dersleri yürüten 17 öğretim elemanı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma tarama modelinde yapılmış ve öğrencilerle öğretim elemanlarının görüşleri anket aracılığı ile alınmıştır. Uygulanan anket üç bölümden oluşmuştur. Anketin birinci bölümünde öğrencilerin kayıtlı oldukları program ve değerlendirdikleri çevrimiçi ders, öğretim elemanlarının da yürüttükleri çevrimiçi ders sorulmuştur. Anketin ikinci bölümündeyse, çevrimiçi derslerinin öğretme-öğrenme sürecinin değerlendirmesi ile ilgili görüşleri toplamaya dönük 71 maddeye yer verilmiştir. Üçüncü bölümde de, derslerin öğretme-öğrenme süreci ve teknik konular ile ilgili görüş, sorun ve önerileri belirtmeye dönük açık uçlu sorulara yer verilmiştir. Araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesi bilgisayar ortamında SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) bilgisayar programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir.