Çoklu zeka temelli işbirliğine dayalı öğrenme yönteminin ilkokuma öğretiminde uygulanabilirliği

Abstract

Bu araştırmanın amacı, İlkokuma Öğretiminde Çoklu Zeka Temelli İşbirliğine Dayalı Öğrenme Yöntemi'nin uygulanabilirliğini sınamaktır. Araştırma gerçek deneme modellerinden "sontest kontrol gruplu model"e göre desenlenmiştir. Araştırma verilerinin toplanmasında nicel ve nitel veri toplama yöntemleri birlikte kullanılarak yöntem çeşitlemesine gidilmiştir.Araştırma ön ve asıl uygulama olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Ön uygulama, 26 Eylül 2005- 6 Ocak 2006 tarihleri arasında Eskişehir Merkez İstiklal İlköğretim Okulu'nda, asıl uygulama ise 18 Eylül 2006- 26 Ocak 2007 tarihleri arasında Eskişehir Merkez Battalgazi İlköğretim Okulu'nda gerçekleştirilmiştir.Araştırmada, sontest kontrol gruplu modele uygun olarak yansız atama yöntemiyle biri deney, diğeri kontrol grubu olmak üzere iki grup belirlenmiş, daha sonra deney ve kontrol gruplarındaki denekler belirli özellikler bakımından birbirleriyle denkleştirilmeye çalışılmıştır. Deney ve kontrol gruplarında yer alan deneklerin denkleştirilmesinde kullanılmak üzere kişisel bilgiler anketi ve okuma alfabe testi kullanılmıştır. Kişisel bilgiler anketinde yer alan sorulara verilen yanıtlardan ve okuma alfabe testinden alınan sonuçlardan hareketle denkleştirme işlemi gerçekleştirilmiştir. Ön uygulamada her iki gruptan yirmi ikişer öğrenci olmak üzere toplam kırk dört öğrenci, asıl uygulamada ise her iki gruptan yirmi beşer öğrenci olmak üzere toplam elli öğrenci uygulama kapsamına alınmıştır. Ön ve asıl uygulama süresince, denkleştirme sonunda araştırma kapsamı dışında bırakılan öğrenciler de denkleştirilen öğrencilerle birlikte öğrenim görmüşlerdir. Her gün dört saat süren uygulama süresince deney grubunda Çoklu Zeka Temelli İşbirliğine Dayalı Öğrenme Yöntemi'ne dayalı ilkokuma yazma öğretimi, kontrol grubunda ise böyle bir çalışma yapılmamıştır.Araştırmanın ön ve asıl uygulama aşamalarında, deney grubu öğretmeni araştırmanın nasıl yürütüleceği konusunda bilgilendirilmiş ve düzenli olarak araştırmacı tarafından eğitilmiştir. Araştırmacı uygulama süresince her gün dört saat uygulama sınıfında gözlemci olarak bulunmuştur. Araştırmanın deney ve kontrol gruplarında İlköğretim Türkçe Dersi (1-5. Sınıflar) Öğretim Programı'nda ilkokuma yazma için öngörülen Ses Temelli Cümle Yöntemi, yöntemin uygulama aşamaları ve ses grupları temel alınmıştır.Deney grubunda Çoklu Zeka Kuramı'nın sekiz zeka alanına ilişkin etkinlikler Ses Temelli Cümle Yöntemi'nin uygulama aşamalarına dağıtılmış, her ses grubunun sonunda Birlikte Öğrenme Tekniği'nin uygulanabilirliğine bakılmıştır. Seslerin öğretiminde araştırmacı tarafından hazırlanan Çoklu Zeka Kuramı'nın sekiz zeka alanına ilişkin materyaller kullanılmıştır.Araştırma verileri; deney ve kontrol gruplarına uygulanan Okuduğunu Anlama Testi, Okuma Davranışları Gözlem Formu ve deney grubu öğrencilerinin Çoklu Zeka Temelli İşbirliğine Dayalı Öğrenme Yöntemi'nin ilkokuma öğretiminde uygulanmasına ilişkin görüşlerini almaya yönelik olarak hazırlanan Öğrenci Görüşleri Anket Formu ile toplanmıştır. Deney ve kontrol gruplarının sontest puanları elde edildikten sonra grupların ortalama puanları ile puan dağılımlarının standart sapmaları hesaplanmıştır. Gruplararası karşılaştırmalarda t testinden yararlanılmış ve anlamlılık düzeyi .05 olarak benimsenmiş; istatistiksel çözümlemelerde SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) paket programından yararlanılmıştır. Öğrenci Görüşleri Anket Formu'ndan elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada şu sonuçlara ulaşılmıştır: • İlkokuma öğretiminde, Çoklu Zeka Temelli İşbirliğine Dayalı Öğrenme Yöntemi'nin uygulandığı deney grubu ile Çoklu Zeka Temelli İşbirliğine Dayalı Öğrenme Yöntemi'nin uygulanmadığı kontrol grubu öğrencilerinin okuduğunu anlama becerileri arasında deney grubu lehine istatistiksel bakımdan anlamlı bir fark vardır. Bir başka deyişle, Çoklu Zeka Temelli İşbirliğine Dayalı Öğrenme Yöntemi öğrencilerin okuduğunu anlama düzeylerini arttırmaktadır. • İlkokuma öğretiminde, Çoklu Zeka Temelli İşbirliğine Dayalı Öğrenme Yöntemi'nin uygulandığı deney grubu ile Çoklu Zeka Temelli İşbirliğine Dayalı Öğrenme Yöntemi'nin uygulanmadığı kontrol grubu öğrencilerinin okuma becerileri açısından deney grubu lehine anlamlı bir fark vardır. Bir başka deyişle, Çoklu Zeka Temelli İşbirliğine Dayalı Öğrenme Yöntemi okuma becerilerini geliştirmede etkilidir. • Öğrencilerin ilkokuma öğretiminde, Çoklu Zeka Temelli İşbirliğine Dayalı Öğrenme Yöntemi'nin uygulanmasına yönelik görüşleri olumlu yöndedir. Öğrenciler, ilkokuma öğretiminde Çoklu Zeka Temelli İşbirliğine Dayalı Öğrenme Yöntemi uygulamalarından hoşlandıklarını belirtmişlerdir. Öğrenciler sınıf içindeki uygulamalar içinde ençok; okuma, yazma, grup çalışmaları, resimler, müzik, şarkılar, bilmeceler, slaytlar, harfler, oyunlar, tekerlemeler, değerlendirme, dans ve sayılardan hoşlandıklarını dile getirmişlerdir. Bu sonuç, Çoklu Zeka Temelli İşbirliğine Dayalı Öğrenme Yöntemi'nin öğrencilerin motivasyonlarını önemli ölçüde yükselttiğini göstermektedir.