İlköğretim okullarındaki resim-iş derslerinde kavram haritalarının etkililiği

Abstract

İlköğretim okullarındaki sanat eğitimi dersleri öğrencilere, yaratıcı davranış, estetik ve pratik yargı gücünü geliştirebilme, üretkenlik, ve değerlerle düşünebilme yeteneklerini kazandırabilme amaçlıdır. Ayrıca öğrenciler sanat eğitimi derslerinde, kendini tanıma ve ifade etme olanaklarını bulurlar. İlköğretim okullarında sanat eğitimi, öğretilmesiyle ve öğrenilmesiyle en zor alanlardan birini oluşturur. Sanat eğitiminde iki önemli bakış açısı vardır. Bunlardan biri sanat yoluyla eğitim yani görsel öğelerle, duyuşsal ve sezgisel bir deneyimle ortaya çıkan uygulamalı modeldir. Diğeri ise, zihinsel ve kavramsal ağırlıklı modellerdir. İlköğretim okullarında sanat eğitimi derslerinin zihinsel ve kavram ağırlıklı olarak öğretilmesine sanat tarihsel alanın, estetiksel alanın ve eleştirel alanın konuları girmektedir. İlköğretim okullarındaki öğrencilere sanat tarihsel, estetiksel ve eleştirel alandaki konuların etkili ve verimli bir şekilde öğretilmesinde yetersizliklerin olduğu düşünülmektedir. Bu yetersizlikleri giderilmesine yönelik öğretimde etkili ve verimli olan stratejilerin kullanılması ve öğrenmede kavram haritalarının etkililiğinin incelenmesi gerekmektedir. Bu araştırmanın temel amacı, ilköğretim okulları resim-iş dersinde kavram haritalarının kullanımının etkililiğinin belirlenmesidir. Araştırmanın evrenini, 2002-2003 öğretim yılı ilköğretim okulları 7. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Örneklemini ise, 2002-2003 öğretim yılında Manisa İli Kula İlçesi Vali Muzaffer Ecemiş İlköğretim Okulu 7/A ve 7/B sınıfında bulunan 68 öğrenci oluşturmaktadır. Öntest-sontest kontrol gruplu modelin kullanıldığı bu araştırmanın verileri, belirlenen örnekleme uygulanan izleme testi ile toplanmıştır. Toplam 30 sorudan oluşan testle, öğrencilerin sanat tarihi kapsamına giren çağdaş sanat akımları konusuna ilişkin bilgileri ölçülmüştür. Deney ve kontrol gruplarının öntest ve sontest puanları elde edildikten sonra, grupların ortalama puanları ile dağılımlarının standart sapmaları hesaplanmıştır. Gruplar arası karşılaştırmalarda "t" testi kullanılmış ve anlamlılık düzeyi olarak 0.05 güven düzeyi benimsenmiştir. Tüm istatistiksel çözümlemelerde "SPSS 11 for Windows" paket programından yararlanılmıştır. Alınan sonuçlara göre, resim-iş dersinde kavram haritalarının kullanımı ile daha etkili ve verimli bir öğrenme sağlandığı saptanmıştır. Bu bağlamda resim-iş dersinde daha etkili ve verimli bir öğrenme sağlanması için kavram haritaları yönteminin kullanılmasının gerekli olduğu belirlenmiştir.