Doğrusal denklemlerin 7. sınıflarda öğretiminde geometri sketchpad kullanımının çoklu temsil ve enstrümantal yaklaşım boyutundan incelenmesi

Abstract

Dinamik Geometri Ortamının öğrencilerin akıl yürütme ve yorumlama becerilerinin gelişimini desteklediği bilinmektedir. Ortaokul programında önemli bir yeri olan, iki değişken arasındaki ilişki yönüyle fonksiyon kavramına temel olan doğrusal denklemlerin öğretiminde DGO çoklu temsiller arasındaki bağı dinamik bir biçimde kurmaya imkan vermektedir. Matematik öğretiminde çoklu temsil kullanımı, konuyla ilgili sınırlı bilgiye sahip olan öğrencinin bilgisini geliştirmekte (Ainsworth, 2008) ve kavramsal öğrenmeyi desteklemektedir. Teknolojik öğrenme ortamları kompleks yapılar olup öğrencilerin öğrenme süreçlerinin analiz edilmesi pek çok faktörü gözönünde bulundurarak değerlendirmeyi gerektirmektedir ki bu da oldukça zordur. Enstrümantal oluşum teorisi diğer adı ile enstrümantal yaklaşım bu noktada etkin bir teori olarak karşımıza çıkmaktadır. Öğrenme süreci ile araç kullanımı arasındaki ilişkiyi araştırabilmeyi sağlayan enstrümantal yaklaşım, öğrencilerin tekniklerine ve bilişsel gelişimlerine (Gravemeijer, 2005), öğrenme sürecinde geliştirdikleri bilişsel şemalara (Drijvers vd., 2013) odaklanır. Bu tespitlerden hareket edilerek bu araştırmanın amacı, iki değişken arasındaki ilişki yönüyle fonksiyon konusuna temel teşkil ettiği düşünülen doğrusal denklemlerin 7. sınıflarda öğretiminde geometri sketchpad kullanımının çoklu temsil ve enstrümantal yaklaşım boyutundan incelenmesidir. Programdaki kazanımlara paralel olarak geometri sketchpad ile beş grup etkinlik oluşturulmuştur. Verilerin toplanması, çözümlenmesi ve yorumlanmasında nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, araştırmacının matematik öğretmeni olarak görev yaptığı, Bursa'nın İnegöl İlçesine bağlı bir devlet okulunda 2014-2015 eğitim-öğretim yılının güz döneminde 6 öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verilerinin toplanmasında bilgisayar ekran kayıt programından, video kameradan, ses kayıt cihazından, öğretmen günlüklerinden ve öğrencilerin etkinlik kağıtlarından yararlanılmıştır. Araştırma sonunda öğrencilerin cebirsel temsili çözümlemede zorlandıkları, bu zorluğun üstesinden geometri sketchpad ile oluşturdukları grafik temsilini kullanarak geldikleri görülmüştür. Öğrencilerin grafik temsili oluşturmada başarılı olmalarına rağmen grafiği yorumlamada zorlandıkları görülmüştür. Geometri sketchpad kullanarak gerçekleştirdikleri aynı görevlerde öğrencilerin farklı enstrümanlı teknikler geliştirdikleri saptanmıştır. Öğrencilerin doğrusal denklemlerle ilgili enstrümanlı eylem şemalarının bileşenleri belirlenmiştir. Geometri sketcpadın öğrenciler için artefacttan etkin bir entstrümana dönüştüğü görülmüştür.