Öğretmenlerin kekeleyen öğrenciye ve kekeleyen öğrencinin ebeveynine karşı tutumlarının betimlenmesi

Abstract

Bu çalışma öğretmenlerin kekeleyen öğrencilere ve ebeveynlerine karşı sergiledikleri tutumları belirlemek amacıyla yapılmış ve bu tutum ve davranışlar arasında bazı değişkenlere göre (cinsiyet, yaş, öğretim kademesi, mesleki kıdem, özel eğitimle ilgili ders alıp alma ve kekeleyen öğrenci ile olan deneyim) anlamlı fark olup olmadığı araştırılmıştır. Araştırmanın evrenini Eskişehir ili Tepebaşı Eğitim Bölgesindeki tüm ilköğretim ve ortaöğretim devlet okullarındaki öğretmenler oluşturmuştur. Örneklem grubu seçim ölçütü olarak belirlenen 'gönüllü olmak' ilkesine göre 136 kadın 97 erkek olmak üzere 233 öğretmenden oluşmuştur. Milli Eğitim Müdürlüğünden alınan izinle anket uygulaması öğretmenlerle birebir görüşülerek gerçekleştirilmiştir. Bu araştırma ile elde edilen bulgular aşağıdaki gibi özetlenebilir: 1. Öğretmenlerin kekeleyen öğrencilere yönelik toplam tutum puanlarının olumlu ve orta düzeyin üzerinde olmasına rağmen, bazı maddelere ilişkin olumsuz tutumlar elde edilmiştir. 2. Öğretmenlerin kekeleyen öğrencinin ebeveynine yönelik toplam tutum puanlarının olumlu olduğu anlaşılmıştır, ancak sadece bir maddede olumsuz tutum sergiledikleri bulunmuştur. 3. Öğretmenlerin cinsiyetinin, yaşının, çalıştıkları öğretim kademesinin, mesleki kıdemlerinin, özel eğitim ile ilgili ders alıp almamalarının ve kekeleyen bir öğrenci ile olan deyimlerinin kekeleyen öğrenciye ve kekeleyen öğrencinin ebeveynlerine yönelik tutumlarını etkilemediği görülmüştür. 4. Öğretmenler kekemeliğin Allahtan gelmediğine, kötü bir alışkanlık olmadığına ve ebeveynin aşırı yumuşak davranmasından kaynaklanmadığına inanırlarken; kekemeliğin irsi, nörofizyolojik, psikolojik bir bozukluk olması, ebeveynin aşırı sert davranması ve ani bir korkmadan meydana geldiği konusunda kesin bir ifade kullanmayarak kararsız kaldıkları görülmüştür. Sonuç olarak öğretmenler kekeleyen öğrencilere ve ebeveynlerine karşı olumlu tutumlar sergileme eğilimindedirler, ancak bazı maddelerdeki olumsuz tutumlarının öğrencide yetersizlik duygusu, korku, kaygı gibi ruhsal sorunlara yol açabileceği düşünülmektedir. Öğretmenlerin olumlu tutumlarına rağmen var olan olumsuz tutumların, kekemelik konusundaki bilgi eksikliğinden kaynaklandığı, bu yüzden de öğretmenlerin hizmet öncesi ve hizmet içi eğitimlerinde kekemelik konusunda bilgilendirilmesi gerektiği düşünülmektedir.