Tüketiciyi korumaya yönelik örgütler: TÜKODER (Tüketiciyi Koruma Derneği) örneğinin incelenmesi

Abstract

Tüketicinin korunması konusu, dünyanın ve Türkiye'nin sürekli gündeminde olan sorunlarından birini oluşturmaktadır. Soruna çözüm bulma yolunda devletçe, meslek kuruluşlarınca ve tüketiciler tarafından kurulan örgütlerce yapılan çalışmalar, yasal ve örgütsel düzenlemeler tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de artmakta ve gelişmektedir. Tüketici korunması alanının çok geniş boyutlara sahip olması nedeniyle, konu ile ilgili bugüne kadar yapılan çalışmalarda konunun farklı bir boyutu ele alınıp incelenmiştir. Ancak tüketicilerin örgütlenmeleri ve örgütler aracılığıyla temsil edilmeleri boyutunun çalışmalarda yeterli düzeyde incelenmediği görülmektedir. Örgütlenme boyutunda yapılan çalışmalara katkıda bulunmak amacıyla bu çalışmada tüketiciyi korumaya yönelik örgütlenmeler incelenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın birinci bölümünde tüketici korunması sorunu genel olarak incelenmiş ; tüketim, tüketici kavramları, tüketici korunmasının nedenleri ve tarihçesi ile tüketici hakları açıklanmıştır. İkinci bölümde bazı gelişmiş dünya ülkeleri ve Avrupa Birliği ülkelerinde tüketicinin korunması amacıyla kurulan ulusal ve uluslararası örgütler incelenerek başta Türkiye olmak üzere diğer dünya ülkelerindeki uygulamaları karşılaştırma olanağı ve geniş bir bakış açısı verilmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümde Türkiye'de tüketiciler tarafından kurulan örgütler incelenmiş, ülkemizde tüketicileri korumaya yönelik olarak kurulmuş olan diğer örgütlerin çalışmalarına da yer verilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde tüketiciler tarafından kurulmuş bağımsız bir örgüt olan Tüketiciyi Koruma Derneği'nin çalışmaları üzerine bir araştırma yapılmıştır. Araştırmada derneğin çalışmaları baz alınarak Türkiye'de bu tür örgütlerin tüketici korunması konusuna getirdikleri fayda ve katkılar ortaya konmaya çalışılmıştır.