Tüketicilerin organik tekstil ürünleri satın alma davranışını etkileyen değişkenler üzerine bir araştırma

Abstract

Organik tekstil ürünleri üretimi ve tüketimi özellikle son yıllarda yaygınlaşmaya ve gelişmeye başlamıştır. Organik tekstil ürünü, çevre ve insan sağlığına zarar veren herhangi bir kimyasal girdi veya genetiği değiştirilmiş tohum kullanmadan üretilen organik elyafın, organik standartlara göre işleme alınarak sertifikalandırılması sonucu ortaya çıkan tekstil ürününü ifade etmektedir. Bu çalışmada, organik tekstil ürünlerinin, tüketiciler açısından önemi ve pazarlanması açısından ele alınmıştır. Ayrıca, organik tekstil ürünlerinin nihai tüketiciler tarafından satın alınması veya bu ürünler için daha fazla para ödeme eğilimi üzerine etki eden çeşitli faktörlerin spesifik olarak belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda, Ankara’da bulunan dört büyük alışveriş merkezindeki tekstil mağazalarından rastgele seçilen müşterilere anket uygulanmıştır. Hazırlanan anket formlarına katılan 168 kişinin verdiği cevaplar, yüzde analizleri, ortalama skorlar ve standart sapmalar gibi yöntemler kullanılarak incelenmiştir. Ayrıca, organik tekstil ürünleri satın alma davranışlarında veya daha fazla para ödeme eğilimlerinde, demografik özellikler, çevre ve sağlık bilinci ve organik gıda satın alma sıklığı ile ilgili değişkenler arasındaki ilişkiyiincelemek için t-testi, ki kare ve varyans analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, organik tekstil ürünlerinin sağlıklı olması, satın alma davranışına teşvik eden en önemli etken olarak belirlenmiştir. Organik tekstil ürünlerinin satın alınmamasında ise, fiyatların pahalı olması en önemli neden olarak tespit edilmiştir. Aylık ortalama gelir düzeyi, organik ürün satın alma sıklığı, çevre ve sağlık bilinci ile organik tekstil ürünleri satın alma davranışı arasında anlamlı ilişki bulunmaktadır.