Eğitim hizmetleri pazarlaması çabalarının üniversite tercihleri üzerindeki etkisi

Abstract

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) verilerine göre Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 17’sini 15-24 yaş grubundaki genç nüfus oluşturmaktadır. Genç nüfusun yükseköğrenim ihtiyacını karşılamak için üniversite sayısı hızla artmakta ve üniversite sınavı sonucunda başarılı olmuş adaylar ve aileleri için tercih döneminin hareketli geçmesine neden olmaktadır. Üniversite tercih döneminde vakıf üniversiteleri adaylara telefon, kısa mesaj, basılı materyal ve tanıtım günleri aracılığıyla birçok cazip seçenek sunmaktadır. Eğitimine devlet üniversitelerinde devam etmeyi planlayan bir aday, vakıf üniversitelerin sunduğu burs imkanları ile farklı hedeflere yönelebilmekte, örneğin idealindeki meslek diş hekimliği olan bir aday, makine mühendisliğine kayıt yaptırabilmektedir. Bu durum üniversiteler arasında yaratılan rekabetin sonucu olmakla birlikte, eğitimin pazarlanmaya başladığı noktadır. Eğitimin bir hizmet olması ve adaylar için gelecek vaadi içermesi nedeniyle standart pazarlama taktiklerinden farklı bir yönü bulunmakta ve belirtilen yönüyle araştırılması cazip bir konu haline gelmektedir. Üniversiteler değişen küresel bilgi koşullarına ayak uydurmaya çalışırken güncel olmayı hedeflemektedir. Bu güncel olma hedefine ulaşma yolunda; stratejik planlama yapma, marka algısını oluşturma ve bu algıyı doğru pazarlayabilmelidirler. Eğitim hizmetlerinin doğru bir şekilde pazarlanması, doğru yerlere ulaşması üniversiteler açısından tercih edilebilirlik yönüyle önemli olmakta ve algılanan hizmetler öğrencilerin tercihlerini etkileyebilmektedir. Tez çalışması ile eğitim gibi önemi yüksek, ülkeye katma değer sağlayan konunun belirlenen paydaşlara göre nasıl değerlendirildiği araştırılmıştır. Bu amaçla, öğrenciler, akademisyenlerin, uzmanların konu ile ilgili görüşleri, farklı yöntemler kullanılarak öğrenilmeye çalışılmıştır. Paydaşlardan en önemlisi olan öğrenci grubuna anket düzenlenerek, eğitim hizmetlerinin algılanması ve tercihler üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Diğer paydaşlar ile karşılıklı görüşmeler yapılmış ve çok ölçütlü karar verme tekniklerinden Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) ile elde edilen bulgular, öğrenci görüşleriyle karşılaştırılmıştır.