Makale Koleksiyonuhttps://hdl.handle.net/11421/204452024-03-28T08:51:06Z2024-03-28T08:51:06ZAkarçay havzası için entegre su kaynakları yönetimininbelirlenmesinde weap (water evaluation and planning system) modelininuygulamasYılmaz, HasanTombul, Mustafahttps://hdl.handle.net/11421/211142020-08-16T12:47:29Z2016-01-01T00:00:00ZAkarçay havzası için entegre su kaynakları yönetimininbelirlenmesinde weap (water evaluation and planning system) modelininuygulamas
Yılmaz, Hasan; Tombul, Mustafa
Günümüzde hızla atan nüfus ve buna bağlı gelişen içme-kullanma, sulama ve endüstri su ihtiyaçlarının karşılanabilmesi, ancak entegre bir su yönetiminin etkin şekilde uygulamasıyla mümkün olabilmektedir. Bu bağlamda, su kaynaklarının etkin bir şekilde kullanılmasına dair havza eylem planlama çalışmaları yapılmaktadır. Bu alandaki ilk detaylı havza planlaması 2013 yılında tamamlanan Akarçay Havzası Master Plan Çalışmasıdır. Havza planlama çalışmalarında daha detaylı sonuçların elde edilmesi maksadıyla farklı metot ve programlar kullanılmaktadır. Bu çalışmada, Akarçay Havzası için su bütçesinin hesaplanmasında ve entegre su kaynakları yönetiminde WEAP programından yararlanılmıştır. WEAP Modelinde, yağış, akış, buharlaşma vb. gibi hidrolojik veriler ile nüfus, sulama arazileri ve endüstriyel su kullanımlarına ait uzun yıllar arası ölçüm değerleri kullanılmıştır. Hidrolojik verilere ait uzun yılların ortalaması alınmış ve bulunan bu ortalama değer mevcut yıl olarak kabul edilmiştir. Mevcut yıl referans alınarak havzanın geleceğe yönelik su bütçesi için iki farklı senaryo üretilmiştir. Bu senaryolardan ilki uzun yıllardaki hidrolojik verilerden en yüksek akım değerlerine sahip olan yılın hidrolojik verileri kullanılarak iyimser senaryo oluşturulmuş ve iyimser senaryoya göre havzanın su bütçesi hesaplanmıştır. Diğer senaryo ise yine uzun yıllardaki akım değerlerin en düşük olduğu yılın hidrolojik verileri kullanılarak kötümser senaryo oluşturulmuş ve kötümser senaryoya göre havzanın su bütçesi hesaplanmıştır; Domestic, irrigational and industrial water supply of rapid increasing population today may only be possible by means of efficient integrated water management. In this context, Akarçay Basin was taken into consideration and Master Plan Study of Akarçay Basin, which is the first detailed basin planning study in Turkey, was completed in 2013.Different scenarios are used to obtain more detailed results in basin planning studies. In this study, "WEAP" (Water Evaluation and Planning System) model is used in order to investigate the water budget and integrated water management of Akarçay Basin.Hydrological data such as precipitation, inflow, evaporation and surveys of population, irrigation areas and industrial water usage between years 1960 and 2011 are utilized for constitution of WEAP model.Annual average of these studies is regarded as current state. Two different water budget scenarios with respect to current state are assumed for future years (2011-2050). Hydrological data with the highest annual inflow measurements are used for the first scenario and water budget is investigated. This scenario is called the best scenario. The second one is the worst scenario with the lowest annual inflow measurements
2016-01-01T00:00:00ZKentsel Dönüşümde Yapılı Çevre Tasarımı ve Sürdürülebilirlik İlişkisiYıldız, SerkanKıvrak, SerkanArslan, Gökhanhttps://hdl.handle.net/11421/211052020-02-24T18:06:00Z2018-01-01T00:00:00ZKentsel Dönüşümde Yapılı Çevre Tasarımı ve Sürdürülebilirlik İlişkisi
Yıldız, Serkan; Kıvrak, Serkan; Arslan, Gökhan
Türkiye'de sekiz milyon konutun yenilenmesini hedefleyen büyük bir kentsel dönüşüm hareketi başlatılmıştır. Kentsel sorunlara kalıcı çözümler üretilebilmesi için bütüncül bir sürdürülebilirlik anlayışından yola çıkılması gerektiğinden hareketle, bu çalışmada kentsel dönüşümde yapılı çevre tasarımı ile sürdürülebilirlik ilişkisi incelenmiştir. Bir kentsel dönüşüm projesinde uygulanabilecek tasarım unsurları belirlenmiş, bu unsurların sürdürülebilirliğin ekonomik, çevresel ve sosyal boyutları açısından önemleri 323 uzmanın katılımı ile gerçekleştirilen bir anket çalışması ile değerlendirilmiştir. Her boyutta en önemli bulunan unsurlar ile sürdürülebilirlik ilişkisinin nasıl ortaya çıktığı ve katılımcıların değişik özelliklerine göre değerlendirmelerinde farklılaşma olup olmadığı araştırılmıştır. Sonuçların, kentsel dönüşüm paydaşlarına daha yaşanabilir kentler yaratma yolunda katkı sağlayacağı değerlendirilmektedir; A major urban renewal movement has been initiated in Turkey with the aim of renewing 8 million dwellings. In this study, the relationship between the built environment design and the economic, environmental, and social dimensions of sustainability has been examined. The elements of built environment design were identified with a comprehensive literature study. With a questionnaire survey applied to 323 experts, the importance of these elements in terms of economic, environmental and social sustainability dimensions were determined. How the relation emerged with sustainability and the most important elements in each dimension was discussed in detail. It was also investigated, whether there were significant differences between assessments according to different characteristics of the participants. It is evaluated that the results will lead to the stakeholders of urban renewal in the direction of creating livable cities
2018-01-01T00:00:00ZThomas-Fiering Modeli İle Sentetik Akış Serilerinin Hesaplanmasında Yeni Bir YaklaşımBakış, RecepGürkan, İlkehttps://hdl.handle.net/11421/211082020-08-16T12:47:24Z2004-01-01T00:00:00ZThomas-Fiering Modeli İle Sentetik Akış Serilerinin Hesaplanmasında Yeni Bir Yaklaşım
Bakış, Recep; Gürkan, İlke
Baraj hazne hacmi, akarsu aylık su akımları ile aylık su ihtiyaçlarının uzunca bir periyot süresince karşılaştırılması sonucu tespit edilir. Akarsuya ait aylık su akımlarının tahmin edilmesi için eldeki mevcut olan değerlerden gelecekteki aylık akım değerleri sentetik olarak hesaplanabilir. Bu makalede, 1. mertebe Markov modeli olan Thomas-Fiering modeli kullanılmış ve daha önce akarsuda ölçülmüş olan tarihi aylık akış serilerinden faydalanarak, sentetik aylık akış serileri elde edilmiştir. Çalışmada, Thomas-Fiering modeli, boyutsuz hale dönüştürüldükten sonra kullanılmıştır. Modeldeki Ei,j rastgele değişken değeri, akarsu aylık akışlarını elde edebilmek için, gerekli Ei,j değerleri olup, bunlar matris formunda tabloda verilmiştir. Tarihi aylık akış serisinden elde edilen Ei,j matrisindeki değerler, belli bir düzende, yerleri değiştirilerek, belli sayıda (3 yıl, 5 yıl, gibi ard arda) kurak yılları yada sulak yılları temsil eden kritik dönemler, bu yaklaşımla bulunmuştur. Böylece tarihi seriden elde edilen Ei,j matrisi, modifiye edilerek, sentetik aylık akış serileri elde edilmiştir. Sonuçlara bakıldığında, ortalamaların tarihi gözlem serisinin ortalama değerinden çok farklı olmadığı görülür ve bu seriler kullanılarak, optimum hazne hacmi projelendirmesi yapılabilir.; Reservoir volume is determined by comparing the river's monthly water flows with the monthly supply needed to fulfill demands over a long period. Monthly flow values can be estimated synthetically from available observation data for a certain period (historical monthly stream flow sequences). In this paper, the Thomas-Fiering model based on a first order Markov model was used and the synthetic flow series were calculated using observed historical monthly stream flow sequences. In this study, the Thomas-Fiering model was converted into a dimensionless form before using. The random variable Ei,j in the model is the Ei,j needed for obtaining monthly flows of the river given as a matrix form. The values of the Ei,j matrix obtained from historical monthly stream flow sequence were represented in a certain form and number so that their places were changed to represent dry or wet years of the critical periods (as 3 or 5 years in sequence) and this approach was used to find the critical periods representing wet or dry periods. Thus the Ei,j matrix obtained from historical sequences was modified and the synthetic monthly flow series were generated. When the obtained results are examined, it can be seen that the mean values of monthly synthetic flow sequences are not very different from the mean values of observed historical monthly stream flow sequences and these synthetic stream flow sequences can be used for analyzing optimal reservoir size.
2004-01-01T00:00:00ZAkarsu Debi Ölçümlerinde Eksik Verilerin Tamamlanması: Zap Suyu Havzası ÖrneğiBakış, RecepGöncü, Serdarhttps://hdl.handle.net/11421/211092020-08-16T12:47:25Z2015-01-01T00:00:00ZAkarsu Debi Ölçümlerinde Eksik Verilerin Tamamlanması: Zap Suyu Havzası Örneği
Bakış, Recep; Göncü, Serdar
Su kaynaklarının havza bazındaki ihtiyaçlara göre planlanması için havza su potansiyelinin çok iyi analiz edilmesi gerekmektedir. Bu analizlerin doğru ve güvenilir olması için de havzaya ait meteorolojik ve akım gözlem verilerinin eksiksiz olması ve uzun yıllara dayanması gerekmektedir. Özellikle akım gözlem verilerinin eksik olması, su yapılarının planlanmasında ciddi risklerin oluşmasına neden olmaktadır. Bu makalede, Akım Gözlem İstasyonlarındaki (AGİ) eksik verilerin tamamlanması için korelasyona bağlı regresyon analizi ve Drenaj Alan Oranı metodu kullanılmıştır. Çalışma alanı olarak Zap Suyu havzası seçilmiştir. Çalışma sonucunda, eksik verilerin tamamlanması için istasyonlar arasındaki korelasyonlardan yola çıkılarak oluşturulan doğrusal veya doğrusal olmayan regresyon denklemlerinin kullanılması ile orijinal veri (data) setlerinin istatistiksel açıdan yapısı bozulmadan eksik verilerin tamamlanabilmesi mümkün olmuştur. Aynı durum Drenaj Alan-Oranı metodu için de geçerlidir. Fakat eksik verilerin tamamlanabilmesinde dikkat edilecek en önemli hususlardan birisi de eksik veri boyutudur. Özellikle fazla miktarda eksik verinin bulunması durumunda her iki yöntemde de orijinal verilerden sapmalar gözlemlenebilmektedir. Bu nedenle sadece bir metoda bağlı kalmaksızın, farklı metotlar ile eksik verilerin tamamlanması ve birbirleri ile kıyaslanarak en uygun metodun sonuçlarının kullanılması, büyük önem arz etmektedir.; For the planning of water resources based on the demands through the basin, water potential of the basin must be analyzed carefully. For these analyses to be accurate and dependable, complete meteorological and flow data must be obtained which covers a long period of previous years. Because, especially missing flow monitoring data used at the planning stage of water structures have been reported to induce serious hazards at the operating stage. In this paper, filling of the missing data obtained from the flow gauging stations (FGS) was performed using regression analyses related to the correlations and drainage area-ratio methods. Zab River basin has been used for studying area.In order to fill the missing data, linear and non-linear regression equations have been used for identifying the missing values without disturbing the statistical structure of the original (long) data sets. The same approach was followed for drainage area-ratio method. The size of missing part of the data, however, is one of the most important points to consider in filling the missing values. Especially in case of large amount of missing values, both filling methods resulted in large deviation when compared with original data. Therefore, different methods should be used as much as possible, not just only one method, for filling missing values and comparison of the results from different methods would lead to best missing data filling method.
2015-01-01T00:00:00Z