Yüksek LisansMSchttps://hdl.handle.net/11421/22792024-03-28T15:46:51Z2024-03-28T15:46:51ZYer bademinin farmakognozik açdan incelenmesiAkkuş, Tolgarhttps://hdl.handle.net/11421/271702023-05-18T06:09:37Z2022-01-01T00:00:00ZYer bademinin farmakognozik açdan incelenmesi
Akkuş, Tolgar
Cyperus esculentus Eski Dünya'ya özgü, yenilebilir, saz ailesine ait çok yıllık, çimen benzeri bir bitkidir. Bu tür, Kuzey Amerika'nın tropik ve subtropiklerinde yaygın olarak bulunmaktadır. Cyperus esculentus, Afrika'da popüler bir atıştırmalık olarak tüketilmektedir. Toprak bademi veya kaplan fıstığı olarak adlandırılan yenilebilir yumruları için, İspanya'da ve diğer Avrupa ülkelerinde yaygın olarak tüketilen süt benzeri tatlı bir içecek olan horchata de chufa yapmak için yetiştirilmektedir. Horchata de chufa zengin protein ve mineral (fosfor ve potasyum) içeriğinden dolayı son derece besleyici bir içecektir. Farmakolojide hipertansiyon, diyabet, varis tedavi ve profilaksisinde kullanılmaktadır. Yağ, nişasta, protein, mineral ve vitamin içeren küçük yumru köklerden dolayı potansiyel bir ekonomik üründür. Geniş kullanım olanakları ve yeni bitki arayışı nedeniyle, kaplan somunu son zamanlarda çiftçiler ve gıda endüstrisi için cazip bir alternatif ürün haline gelmektedir. Türkiye'de iki tescilli çeşidi olmasına rağmen, ülke çapında bilinmemesi ve hasat mekanizasyonunun yetersizliği nedeniyle yeterince yetiştirilememiştir. Cyperus esculentus'un kaliteli bir yağ kaynağı olması, nişasta açısından zengin oluşu ve ayrıca barındırdığı antioksidanlar nedeniyle kanserden koruyucu özelliklere sahip olduğu belirtilmektedir. Cyperus esculentus sütünün düşük glisemik karbonhidrat içeriği nedeniyle diyabet hastalarında, kilo vermek isteyenlerde, ayrıca çölyak hastaları ve laktoz intoleransı olanlar için de uygun bir içecek olduğu kayıtlıdır. Katalaz, amilaz, lipaz gibi enzimleri içerdiğinden sindirim, şişkinlik ve ishal sorunları olanlara da önerildiği belirtilmektedir.
2022-01-01T00:00:00ZFarklı zamanlarda hasat edilen Salvia sclarea L. bitkisinin biyolojik aktivite çalışmalarıhttps://hdl.handle.net/11421/268732022-10-04T11:33:58Z2021-01-01T00:00:00ZFarklı zamanlarda hasat edilen Salvia sclarea L. bitkisinin biyolojik aktivite çalışmaları
Tez kapsamında ülkemizde yetişen Salvia sclarea türünün farklı zamanlarda hasat edilmiş toprak üstü kısımlarının hekzan, metanol ve etil asetat ile hazırlanmış ekstreleri maserasyon yöntemiyle hazırlanmıştır. Elde edilen ekstreler, ekstre verimleri ve toplam fenolik madde miktarı belirlenmiş ve karşılaştırılmıştır. Clevenger apereyi ile uçucu yağ elde edilmiş ve sonuçlar Gaz kromatografisi/Kütle spektrofotometrisi ile aydınlatılmıştır. Uçucu yağa ait ana bileşenlerin linalol, linalil asetat, karyofilen oksit, sklareol ve spatulenol olduğu görülmüştür. Ekstrelerin antioksidan aktivitelerini belirlemek için DPPH? süpürücü etki ve ABTS?+ yöntemleri kullanılmış ve sonuçlar değerlendirilmiştir. Antikandidal aktivitenin belirlenebilmesi için metanollü ekstre ve uçucu yağ kullanılmış, etkinlik açısından karşılaştırma yapılmıştır.
2021-01-01T00:00:00ZTanacetum armenum (DC) SCH. BIP. bitkisinin kimyasal kompozisyonu ve biyolojik aktivitelerihttps://hdl.handle.net/11421/268602022-09-27T07:07:00Z2021-01-01T00:00:00ZTanacetum armenum (DC) SCH. BIP. bitkisinin kimyasal kompozisyonu ve biyolojik aktiviteleri
Bu çalışmada, ülkemizde yetişen Tanacetum armenum (DC) Sch. Bip. bitkisi üzerinde fitokimyasal ve biyolojik aktivite taramaları gerçekleştirilmiştir. Bitkinin uçucu yağı (TAUY), n-hegzanlı, metanollü ve sulu ekstreleri (TAHE, TAME, TASE) ve metillenmiş sabit yağ asitleri elde edilmiştir. TAUY ve yağ asitlerinin kimyasal kompozisyonları GC-FID/MS ile incelenmiştir. Major uçucu bileşikler olarak kafur (%48.3), borneol (%13.6) ve ?-ödesmol (%13.5) tespit edilmiştir. Yağ asitleri profilinde palmitik (%43.8), nonadekanoik (%18.3), linoleik (%10.9), araşidik (%7.8) ve linolenik (%4.8) asitleri tespit edilmiştir. Uçucu yağ ve ekstrelerin antioksidan aktiviteleri TEAC (Troloksa eşdeğer antioksidan kapasite), DPPH (difenil pikrilhidrazil), ß-Karoten soldurma ve ORAC (oksijen radikal absorbans kapasitesi) testleri ile değerlendirilmiştir. TAME, TASE ve TAUY önemli derecede antioksidan aktivite göstermiştir. GC/MS ve LC/MS ile kombine biyootografik yöntemlerle antioksidan aktiviteden sorumlu bileşiklerin 3,5-dikafeoilkuinik asit, luteolin glukozit, 5-kafeoilkuinik asit, ikarisid b5, luteolin, kafur, 1,8-sineol ve borneol olduğu tespit edilmiştir. Ekstrelerde toplam fenol ve flavonoit miktarları değerlendirilip en yüksek değerler TASE ve TAME'de saptanmıştır. Antidiyabetik potansiyelin tespiti için ?-amilaz enzimini inhibe etme etkisi incelenmiştir. En yüksek inhibisyon değerleri TAME (İnh % 33.92) ve TAHE'de (İnh % 33.84) saptanmıştır. Antimikrobiyal araştırmaların sonucunda TAUY'nın B. subtilis, K. aerogenes ve Candida türlerine karşı etkili olduğu tespit edilmiştir. TAHE'nin Gram (+) ve (-) suşlara karşı aktivite gösteren en etkili ekstre olduğu tespit edilmiştir. Bununla birlikte, ekstrelerin, standart antimiktobiyal ajanlara kıyasla suşlara karşı zayıf bir şekilde etkili olduğu gözlemlenmiştir.
2021-01-01T00:00:00ZLagoecia cuminoides L. bitkisinin uçucu yağ ve ekstrelerinin kimyasal ve biyolojik aktivite açısından değerlendirilmesihttps://hdl.handle.net/11421/268552022-09-26T11:58:16Z2021-01-01T00:00:00ZLagoecia cuminoides L. bitkisinin uçucu yağ ve ekstrelerinin kimyasal ve biyolojik aktivite açısından değerlendirilmesi
Türkiye'nin Antalya bölgesinde toplanan Lagoecia cuminoides L. bitkisi üzerinde kapsamlı kimyasal kompozisyon ve biyolojik aktivite araştırması gerçekleştirilmiştir. Bitki meyvesinden hidrodistilasyon yöntemi ile uçucu yağları (LCUY-1, LCUY-2), meyve, yaprak ve kök kısımlarından %60 metanol ile ekstreleri (sırasıyla, LCMEM, LCMEY, LCMEK) ve meyveden sabit yağ asitleri (LCSY-1 ve LCSY-2) elde edilmiştir. Uçucu yağ ve sabit yağ asitlerinin kompozisyonları GC-FID/MS tekniği, polar ekstrelerin ise LC-MS/MS tekniği ile araştırılmıştır. Uçucu yağ ve ekstrelerin antioksidan etkileri DPPH, TEAC ve YPİTK-biyootografik yöntemler ile değerlendirilmiştir. Ekstrelerde toplam fenol ve flavonoit miktar tayinleri gerçekleştirilmiştir. Bununla birlikte, uçucu yağ ve ekstrelerinin anti-?-amilaz, anti-asetilkolinesteraz ve antimikrobiyal aktiviteleri araştırılmıştır. Uçucu yağlarda ana bileşikler olarak timol (%85,7 ve 28,8), ?-terpinen (%6,4 ve 56,8), ve p-simen (%4,8 ve 9,4) tespit edilmiştir. Doymamış yağ asitlerinden oleik asit, LCSY-1 yağının %76,5'ini oluştururken, LCSY-2'de ise linoleik, oleik ve linolenik asitler sırasıyla, %25,8, %24,0 ve %10,7'sini oluşturmaktadır. Doymuş yağ asitleri her iki yağda hekzadekanoik asit (%5,7 ve 28,5) ile temsil edilmiştir. Uçucu yağlarında güçlü ABTS•+ katyon radikali süpürücü etki, ekstrelerde ise güçlü DPPH• serbest radikali süpürücü etki saptanmıştır. Semipreparatif YPİTK-biyootografi tekniği ile antioksidan etkili bileşikler izole edilerek spektrometrik yöntemlerle teşhis edilip timol, 3-kafeoilkuinik asit ve kersetin glikozitleri (rutinozit, pentozit, heksozit) antioksidan etkiden sorumlu bileşikler olarak saptanmıştır. Ellman testinde en yüksek anti-asetilkolinesteraz aktiviteyi uçucu yağlar (%36,5 ve 39,3) göstermiştir. Pankreatik ?-amilaza karşı tüm numuneler zayıf inhibitör etki sergilemişlerdir. MİC ve MBC değerlendirilmesinde numuneler zayıf antimikrobiyal aktivite göstermişlerdir.
2021-01-01T00:00:00Z