Türkiye'de üniversite öğrencilerinin ve öğretim elemanlarının açık ve uzaktan öğrenmeye hazırbulunuşlukları

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı Türkiye’deki üniversitelerde öğrenim gören öğrencilerin ve görev yapan öğretim elemanlarının AUÖ’ye (Açık ve Uzaktan Öğrenme) yönelik hazırbulunuşluklarını incelemektir. Hazırbulunuşluk kapsamında yeterlilikler ve kaynaklar, yeterlilik kapsamında ise bilgi/beceriler ve tutum/inançlar yer almaktadır. Araştırmanın kavramsal çerçevesini BİT (Bilgi ve İletişim Teknolojileri), zaman ve UÖ (Uzaktan Öğrenme) faktörlerine ilişkin hazırbulunuşluklar oluşturmaktadır. Araştırmada iç içe geçmiş çoklu durum deseni kullanılmış, belirli ölçütlere göre seçilen 4 üniversitenin eğitim, fen edebiyat ve mühendislik fakültelerindeki öğrenci ve öğretim elemanları durumlar olarak ele alınmıştır. Öğrencilerden anket yoluyla nicel, öğretim elemanlarından ise görüşmeler yoluyla nitel veriler toplanmıştır. Öğrencilerden toplanan anketlerden 2994’ü geçerli sayılmış ve istatistiksel analiz yöntemleriyle analiz edilmiştir. Toplam 36 öğretim elemanı ile görüşmeler yapılarak toplanannitel veriler betimsel olarak analiz edilmiştir. Toplanan verilerin analizi doğrultusunda öğrencilerin genel olarak AUÖ’ye hazır oldukları söylenebilir. Hazırbulunuşluk kapsamındaki faktörler incelendiğinde BİT ve zaman faktörlerindeki hazırbulunuşluğun yüksek, UÖ konusunda hazırbulunuşluğun orta düzeyde olduğu sonucuna varılmıştır. Öğrencilerin yaklaşık yarısının AUÖ dersleri alma konusunda istekli oldukları görülmüştür. Öğretim elemanlarının AUÖ’ye hazırbulunuşluklarına ilişkin olarak AUÖ’ye olumsuz yaklaşmadıkları, ancak AUÖ’nün etkililiği ve öğrencilerle iletişim konularında birtakım endişelere sahip oldukları söylenebilir. Öğretim elemanlarının gerek derslerde, gerekse öğrencilerle iletişimde BİT’den faydalandıkları ve BİT araçlarına yeterli düzeylerde erişebildikleri söylenebilir. Öğretim elemanları, zaman yönetimi konusunda kendilerini yeterli görmekle birlikte, yeterli zamana sahip olma konusunda sıkıntı yaşadıklarını bildirmişlerdir.