Türkçe dersinde kullanılan ölçme-değerlendirme yöntem ve tekniklerine yönelik öğretmen görüşleri

Abstract

Bu araştırmanın amacı ilköğretim 1-5. sınıf Türkçe derslerinde kullanılan ölçme-değerlendirme yöntem ve tekniklerini sınıf öğretmenlerinin görüşlerine dayalı olarak değerlendirmektir. Araştırmanın çalışma grubunu 2009-201 O eğitim-öğretim yılı bahar dönemi Burdur il ve ilçe merkez ilköğretim okullarında görev yapan 377 1-5. sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Tarama modelinde betimsel bir çalışma olan araştırmanın verileri araştırmacı tarafından geliştirilen "Türkçe Dersinde Kullanılan ÖlçmeDeğerlendirme Yöntem ve Tekniklerinin Değerlendirilmesi" anketİ ile toplanmıştır. Anketin birinci bölümünde kişisel bilgilere, ikinci bölümde Türkçe dersinde kullanılan ölçme-değerlendirme yöntem ve tekniklerinin kullanım amacına ilişkin 8 maddeye ve kullanım sıklığına ilişkin 22 maddeye yer verilmiştir. Üçüncü bölüm, iki başlık altında ele alınmış olup, bu bölümde Türkçe dersinde ölçme-değerlendirme sürecinde genel olarak yaşanan sorunlara ilişkin 13 maddeye ve Türkçe dersinde kullanılan süreç değerlendirme yöntem ve tekniklerine ilişkin görüşlere yer verilmiştir. Anketin son bölümü olan dördüncü bölümde ise Türkçe dersinde ölçme-değerlendirme sürecine ilişkin önerilere yer verilmiştir. Araştırma ile ilgili istatistiksel çözümlemelerde SPSS (Statistical Package for The Social Sciences) paket programının 15.0 sürümü kullanılmıştır. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde yüzde ve frekans hesaplamalarının yanı sıra değişkenler arasında anlamlı ilişki olup olmadığı Ki-Kare bağımsızlık testi ile belirlenmeye çalışılmıştır. Ki-Kare Bağımsızlık Testi sonucunda aralarında anlamlı ilişki bulunan maddelerin yorumlanmasında anlamlılık düzeyi 0.05 olarak benimsenmiştir. Araştırmanın bulgularına dayalı sonuçlar ise şöyledir: Sınıf öğretmenleri Türkçe dersinde ölçme-değerlendirme yöntem ve tekniklerini en temel düzeyde kazanımların gerçekleşme düzeyini belirlemek için kullanırken en az not vermek için kullanmaktadır. Sınıf öğretmenleri ürün değerlendirme yöntem ve teknikleri süreç değerlendirme yöntem ve tekniklerine oranla daha sık kullanırken, proje ve performans görevlerini yönetmeliğe uygun olarak dönemde birer kez kullanmaktadırlar. Sınıf öğretmenlerinin değerlendirme sürecinde en sık karşılaştıkları sorunlar; özellikle süreç değerlendirmenin zaman alıcı olması, yöntem ve tekniklerinin sayıca fazla olması ve bu yöntem ve tekniklerin amaca tam olarak hizmet etmemesi şeklindedir. Bu sorunlara ek olarak süreç değerlendirme tekniklerinin uygulanmasına dönük kimi sorunlarla da karşılaşılmaktadır. Bu sorunların başında, projelerin ve performans görevlerinin veliler tarafından yapılması, hazır ödevlerin kullanılması, öğrencilerin kendilerini ve arkadaşlarını değerlendirmede yansız olamamaları, ölçüt belirlemede güçlüklecin yaşanması, öğrenci ürünlerinin depolanmasında ve saklanmasında sorunların yaşanınası gelmektedir. Bu sorunların çözümüne yönelik olarak sınıf öğretmenleri; süreç değerlendirme tekniklerinin uygulanmasına ilişkin hizmetiçi eğitim verilmesi, değerlendirme formlarının sayısının azaltılması, çalışma kitaplarında Türkçenin etkili kullanımına yönelik daha çok etkinliğe yer verilmesi ve sınav sisteminin yapılandırmacı yaklaşım doğrultusunda gözden geçirilmesi önerilerinde bulunmuşlardır. Araştırmanın bu sonuçları doğrultusunda araştırmada öğretmenler tarafından ortaya konulan öneriler ise şunlardır: Sınıf öğretmenlerinin ve velilerin Türkçe dersinde kullanılan ölçme-değerlendirme yöntem ve teknikleri konusunda bilgilendirilmesine yönelik etkinlikler düzenlenmelidir. Öğretmenierin süreç değerlendirme yöntem ve tekniklerini etkili kullanmalarına yönelik kılavuz kitaplar hazırlanmalıdır. Ayrıca Türkçe dersinin değerlendirme sürecinde yaşanan sorunları belirlemeye yönelik veliler ve öğrencilerden de bilgi toplayarak kapsamlı nicel ve nitel araştırmalar desenlenmelidir.