Türkiye'de Güzel Sanatlar Fakültelerinde Lisans Düzeyinde Seramik Eğitim-Öğretim Programları Hakkında Durum Analizi ve Değerlendirmeler

Abstract

Türkiye de seramik eğitimi akademik anlamda ilk olarak 1929 yılında, o günkü adıyla Sanayii Nefise Mektebi (Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) bünyesinde açılan Dekoratif Sanatlar Bölümü'nün kurulmasıyla verilmeye başlamıştır. 2000'li yıllarda seramik sektöründe meydana gelen gelişmelere paralel olarak üniversite düzeyinde eğitim veren kurum sayısında ciddi bir artış gözlemlenmiştir. Bugün ise Türkiye'deki üniversitelerde seramik eğitim ve öğretim programlarına bakıldığında, lisans düzeyinde eğitim veren 21 program bulunmaktadır. Bu programlardan 9'unda seramik eğitiminin yanı sıra cam eğitimini de içeren bütünleşik eğitim programları yer almaktadır. Araştırma kapsamında bu okullardan aktif olarak eğitim verenler incelenmiş, kurulma aşamasında bulunanlar kapsam dışı bırakılmıştır. Bu kapsamda 21 kurumun verilerine internet siteleri ve kişisel elektronik postalar aracılığıyla erişim sağlanmış, bu kurumlardan da 19'unun bilgilerine ulaşılmıştır. Bu araştırma Türkiye'deki üniversitelerde lisans düzeyinde verilen seramik eğitim ve öğretim programlarının incelenmesi, içerik ve ders dağılımları sonucunda ortaya çıkan eğilimler kapsamında elde edilen verilerin değerlendirilmesi ve lisans düzeyinde seramik eğitimi hakkında bir durum analizi ve değerlendirme yapabilmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu kapsamda araştırmada Türkiye'de lisans düzeyinde seramik eğitimi veren bölümlerde okutulan, sekiz yarıyıllık katalog formatındaki ders programları incelenmiştir. Araştırma, lisans eğitimi süresince bölümlerde verilen seramik eğitiminin hedeflerine ulaşıp ulaşmadığının ölçme ve değerlendirmesinin yapılabilmesi, aynı zamanda ders programlarının izlenmesi ve güncellenerek seramik eğitiminde belirli düzeyde kalite standartlarının yakalanabilmesi için önem taşımaktadır. Ülkemizde seramik eğitim ve öğretimi için bu izleme ve değerlendirmelerin periyodik olarak her kurumda yapıldığını söylemek iyimserlik olsa da, önümüzdeki süreçte Yükseköğretim Kalite Kurulu tarafından ulusal düzeyde başlatılacak çalışmalarla kurumsal değerlendirmelerin artması, uzun vadede olumlu gelişmeleri de beraberinde getirecektir.

Ceramics education in Turkey at academic level dates back to the establishment of Department of Decorative Arts in 1929 at Sanayii Nefise Mektebi (today, Mimar Sinan Fine Arts University). In parallel with the developments in ceramics sector in 2000s, the number of institutions offering ceramics education at university level has considerably increased. Today, there are 21 programs providing ceramics education at university level in Turkey. 9 of these programs offer integrated educational programs which involve glass education as well as ceramics education. Within the scope of this study, the programs that are still in the early phases of their establishment procedures were excluded from the study and the ones that actively continue their educational programs were examined. These 21 programs were accessed via emails and their official websites and the data about 19 of them were obtained. This study aims to examine ceramics education programs at undergraduate level in Turkey within the context of the tendencies observed in terms of content and course distributions. It also aims to do an overall evaluation and situation analysis of undergraduate ceramics education in Turkey. To achieve this purpose, the course programs prepared in 8-semester catalogue format and followed by the departments of ceramics were examined. The study is significant in that it provides insights for evaluating and measuring whether ceramics education offered in undergraduate programs reach their goals or not, and valuable data is obtained to monitor or update these programs to achieve certain quality standards. Although it might be a bit optimistic to claim that such monitoring and evaluations are carried out periodically in each institution, the increase in the number of institutional evaluations, which will be fueled by the attempts to be initiated by Higher Education Council at national level in the near future, will lead to positive developments in the long term.