Erken çocukluk döneminde çocuğu olan Özbek ve Türk annelerin oyuna yönelik görüşlerinin incelenmesi

Abstract

Bütün çocuklar hangi dilden, ırktan, sosyo-ekonomik düzeyden, coğrafyadan ve cinsiyetten olduğu fark etmeksizin oyun oynarlar. Bir çocuk için beslenme, sevgi ihtiyacı, bakım ne kadar önemli ise oyun da o kadar önemlidir. Anne-babaların oyunla ilgili görüşleri, çocukların oyununu etkileyebilmektedir. Anne-babaların oyunla ilgili algılarının belirlenmesinin bu açıdan önemli olduğu düşünülmektedir. Bu araştırmanın amacı Türkiye’de ve Özbekistan’da yaşayan annelerin oyun hakkındaki düşüncelerinin, oyun deneyimlerinin ve ayrıca çocuklarının yaşamında oyunun yerinin incelenmesi ve iki kültürdeki annelerin oyun algılarının karşılaştırılmasıdır. Araştırmada karma yöntem desenlerinden açımlayıcı sıralı karma desen kullanılmış olup; veriler Türkiye’den ve Özbekistan’dan 81 anne ile yapılan anket ve her iki ülkeden toplam 10 anne ile yapılan görüşme ile elde edilmiştir. Anket verileri için betimsel istatistik yöntemleri kullanılırken görüşme yanıtlarını çözümlemek için içerik analizi kullanılmıştır. Türk ve Özbek annelerin çoğunluğunun çocukların eğlenmek için oyun oynadıklarını düşündükleri ve oyunun eğlenme özelliğine vurgu yaptıkları görülmüştür. Özbek ve Türk annelerin oyun algılarında belirgin farklılaşmaya rastlanmazken annelerin ve çocuklarının oynadığı oyun alanlarında, açık havada oyun sıklıklarında, oyun türlerinde farklılıklar görülmüştür. Her iki ülkeden annelerin çoğunluğu çocuklarının oyun ve oyuncak tercihlerinde çocuklarının cinsiyetinin önemli olmadığını belirtirken az sayıda annenin çocuğun geleneksel toplumsal cinsiyet rollerine uygun materyallerle oynamasını tercih ettiği görülmüştür. Aile eğitim programları kapsamında çocukla birlikte oyunun önemi, çocukların oyunları nasıl desteklenmelidir gibi konularda bilgilendirmelerin sağlanması öneriler arasında yer almaktadır.