Çevrimiçi öğrenmede eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi ve öğrenen görüşleri : sağlık çalışanlarına ilişkin bir uygulama

Abstract

Bu araştırma, uzaktan çevrimiçi öğrenmeye ilişkin eğitim gereksinimlerinin belirlenmesinde hemşirelerin görüşlerini almayı amaçlayan nitel bir durum çalışmasıdır Araştırmada ALINE (Active Learning In Nursing Education) modeline (Fay, Selz ve Johnson, 2005) göre, hemşire öğrenenlerin öğrenme etkinlikleri, öğrenen merkezli yaklaşım, etkileşim, hemşirelik yeterliliklerine odaklanma ve geribildirime, ilişkin görüşleri alınmıştır. Araştırma; İç Anadolu Bölgesi'nde 2000 yılında nüfusu 557.028 olanbir ilde bulunan X ve Y üniversite hastanelerinde gerçekleştirilmiştir. On beşi X üniversite hastanesinden, beşi Y üniversite hastanesinden olmak üzere, toplam yirmi çalışan hemşire çalışmaya gönüllü olarak katılmıştır. Araştırma verileri, 03-26 Mart 2008 tarihleri arasında bireysel yarı yapılandırılmış yüz yüze görüşme tekniğiyle toplanmıştır.Araştırma sonuçlarına göre; araştırmanın geneline ilişkin tasarım açısından on yedi, içerik açısından on, uygulama açısından sekiz ve değerlendirme açısından on adet ana tema bulunmuştur. Hemşireler, uzaktan çevrimiçi hemşirelik eğitiminde, tasarım açısından temel olarak çalışma koşullarına ve zamanlarına uygun olmasını, derslerin görsel ve sesli öğelerle sunulmasını, ders yöneticisine, ders içeriğine, ders materyallerine ulaşım kolaylığı ve sürekliliğin olmasını, anında geribildirim verilmesini, içerik açısından; programın hazırlanmasında hemşirelerin gereksinimlerinin ve görüşlerinin dikkate alınmasını, alanında uzman ve deneyimli hemşire eğitimcilerin kendilerine danışmanlık yapmasını istemektedirler. Uygulama açısından; hemşire öğrenenlerin uygulamaları kendilerinin yapmasına izin verilmesini, el becerilerinin kazandırılmasını, hasta üzerinde uygulama olanağının olmasını,değerlendirme açısından ise anında geribildirim verilmesini, ders yöneticisine ulaşabilmeyi, yalnızlık duygularının giderilmesini, soru-yanıt olanağının olmasını, güven duygusunun oluşturulmasını, öğrendiklerini test edebilmelerine olanak verilmesini istediklerini ifade etmektedirler.Araştırmada elde edilen genel sonuç ve öneriler; bilgisayar okur-yazarı olmayan hemşireler; uzaktan çevrimiçi hemşirelik eğitiminde, ders yöneticisine, ders içeriklerine ve ders materyallerine ulaşımda kolaylık ve sürekliliğin olmasını, gereksinimlerinin ve görüşlerinin dikkate alınmasını, uzaktan çevrimiçi öğrenme ortamlarının çalışma koşullarına ve zamanlarına uygun olmasını, alanında uzman kişilerin kendilerine danışmanlık yapmasını, derslerin görsel vesesli öğelerle sunularak kalıcılığının sağlanmasını ve anında geribildirimin sunulmasını istemektedirler. Hemşirelerin bilgisayar okur-yazarı olmalarını sağlayarak uzaktan çevrimiçi ortamlarda istedikleri zaman ve istedikleri yerden ders içeriklerine, ders materyallerine ve ders yöneticisine ulaşmaları, derslerin görsel ve sesli öğelerle sunulması, yaşadıkları sorunlara ilişkin anında geribildirim verilmesi etkili ve kalıcı bir öğrenme sağlayabilir. Bu bağlamda geleceğe ilişkin yapılacak araştırmada elde edilen sonuç ve önerilerin uzaktan çevrimiçi hemşirelik eğitim programlarının hazırlanmasında dikkate alınması; yetişkin öğrenen olan hemşirelerin eğitimlerine devam etmek istediklerinde karşılaşacakları zaman, yer ve uzaklık gibi sorunları ortadan kaldırarak yaşamlarını anlamlı kılacak eğitsel etkinliklere katılmalarında onlara esneklik kazandırabilir. Ayrıca, bu çalışmanın bulguları çerçevesinde uzaktan çevrimiçi hemşirelik eğitim programlarının tasarlanması, işletilmesi ve değerlendirilmesi üzerine Türkiye'de farklı araştırmaların yapılması gerekmektedir. Bu çalışmalardan elde edilecek ortak bulgulara göre de evrensel, esnek ve dinamik bir uzaktan çevrimiçi hemşirelik eğitim program modelinin tasarlanması ve geliştirilmesi, hemşirelerin yeni ve güncel bilgi/becerilerle donatılması için zorunludur.