Soyut resim ve tipografik yaklaşımlar

Abstract

20. yüzyıl, tüm dünyada ve Tükiye'de ilginç oluşumların, onlara bağlı olarak da özellikle görsel iletişim ürünlerinin sürekli artarak yaşandığı bir dönem şeklinde tanımlanabilir. Yüzyılın başlarında gerçekleşen Endüstri Devrimi nedeniyle, sonunda yaratılan biçim ve görüntüler, güzelliğin toplumdaki işleviyle olan bağlılığına ters bir anlayışla ortaya çıkar; makina çağı, el sanatlarını, sosyal rolünden kopararak, insanı maddi yaşamı ve manevi gereksinimleri arasında ikilemlere sürekler. Aynı dönemde, iletişim medyalarına paralel olarak, grafik tasarımı, insanın yaşamına girmeye başlar. Tasarım süreciyle, işlev ve estetiğin birleşeceği, kent yaşamının niteliklerini yükseltmeye katkıda bulunacağı düşünülür. Nitekim bugün, grafik tasarım, dünyayı saran iletişim ağının vazgeçilmez bir ögesi halini alır. Grafik Tasarım, basılıp çoğaltma yoluyla elde edildiği, sonra da dağıtılarak tüketildiği için geçici bir karaktere sahiptir. Bununla birlikte, grafik tasarım günlük gazeteler gibi, ait olduğu toplumun, kültürel, politik ve ekonomik yapısını çok yakından izleyen, canlı bir şekilde aktarılmasına olanak veren güncel bir özellik taşır. Diğer bir iletişim aracı olan resim de, yaşamı ve anlamlarını örgütlediği için grafik tasarımla büyük benzerlikler gösterir. Böylece, bir görsel anlatım aracı olarak resim ve sözsel anlatımın sembolik işaretlerle malzeme üzerine aktarılması olarak yazı, iki ayrı iletişim unsurunu oluşturur. Diğer resim elemanlarının kullanımı gibi, yazı elemanları olan harfler de birer leke olarak değerlendirilirse, işaretlerden oluşan anlamlarından sıyrılabilir, birer resim elemanı haline gelebilir. Harfler ve tipografik kompozisyonlar, resimsel anlatım açısından incelenip uygulamaya dönüştüğünde, soyut resim ile aynı noktada buluşur. Çünkü, nesneler, sözcüklerinden soyulduğu an, tıpkı yabancı bir dilin harf ve sözcükleriyle karşılaşıldığında gösterilen tepkisiz yaklaşım gibi, insan için hiçbir şey ifade etmeyen, daha doğrusu kendi doğasına yakıştırılan yapay anlamından arınıklaştırılan, salt lekelerden oluşan bir yapı sergiler. Bu lekeler, hem çizginin gücü, hem de boyanın etkisi ile, resimsel kurallar içerisinde, çarpıcı hale getirilir. Yüzeyin biçim ve boyutunda, malzemelerle ve yaratıcı kişinin bu elemanlarından yararlanabilme isteği ve becerisiyle çağdaş,