Geleneksel raku tekniği ve artistik seramik formlarda uygulanması

Abstract

Raku, Japonya'da çay uzmanlarının tercih ettiği, genelde kurşunlu, düşük dereceli sırlarla sırlanan, gözenekli ve yoğun olmayan seramik çamurunun, düşük sıcaklıklarda pişirilmesi ile elde edilen bir seramik tekniğidir. Bu teknikle pişirilecek sırlanmış parçalar bir maşa yardımı ile ısıtılmış (750-950 C) fırın içerisine yerleştirilir. 10-20 dakika süre ile sır gözetleme deliğinden gözetlenerek gelişme sağlandığında yine bir maşa yardımı ile akkor halinde fırından çıkarılıp, redüksiyon işlemine geçilir. Genelde el ile şekillendirilen rakunun geçmişi 400 yıl öncesine kadar dayanır. Bugün bazı Japon sanatçıları formlarını tornada şekillendirip, daha sonra çamur deri sertliğine gelince el ile müdahale ederler. Rakuda kullanılacak kile, raku pişiriminin tekniğindeki şoka ve maşa kullanımına dayanıklı olması için kum ve şamot katılır. Raku yapılacak parçaların kendine özgü ağırlık, boyut ve formlarının, fırına ve maşa kullanımına uygun olması gerekmektedir. Raku sırının pişme sıcaklığı 750-950 C arasındadır. Bu sırlar genelde kurşunlu ve ham sırlardır. Raku sırlarının en hoş özellikleri çeşitli renk skalası ve çeşitli oksitlerden sağlanabilecek metalik parlaklıklardır. Bu teknikte fırınlama işleminin genelde açık havada, odunlu ya da gazla çalışan fırınlarla yapılması tercih edilir. Elektrikli fırınlar ısınmaları geç olduğundan ve maşanın ve işlerin elektrik tellerine değme riskinden dolayı genellikle tercih edilmez. Dünyada birçok yerde yaygın olarak kullanılmakta olan Raku, doğuş felsefesinin yanısıra, renk ve dokuları ile seramikçileri kendine bağlamıştır.