Öğretmen ve öğretmen adaylarının seslerinin yaşam kaliteleri üzerindeki etkilerinin kendileri tarafından değerlendirilmelerinin karşılaştırılması

Abstract

Ögretmenler meslekleri geregi profesyonel ses kullanıcılarıdır ve seslerinin yasamları üzerinde önemli psikososyal etkileri vardır. Aynı baglamda ögretmen adaylarının da aynı etkilerle karsılasabilecekleri öngörülebilir. Bu arastırma ögretmen (Ögrtm) ve ögretmen adaylarının (Ö.adayı) seslerinin yasam kaliteleri üzerindeki fonksiyonel, fiziksel ve ruhsal etkilerinin kendileri tarafından degerlendirmelerine ve bu iki grubun birbirleriyle karsılastırılmasına yönelik olarak yapılmıstır. Çalısmanın arastırma yöntemi betimsel karsılastırmalı model olup, hem grup içi hem de gruplar arası desen kullanılmıstır. Eskisehir ve Kütahya illerinde 144 ögretmen ve 122 stajyer ögretmenlik ögrencisine Voice Handicap Index’in (VHI) Türkçe versiyonu olan Ses Handikap Endeksi (SHE) uygulanmıstır. Ögretmen ve ögretmen adayları arasında SHE’den alınan genel puanlar açısından anlamlı bir ark bulunmamıstır (p=.841; p>0.05). İki grup arasında SHE’nin fonksiyonel, fiziksel ve ruhsal alt bölüm puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunmamaktadır (p=.985; p=.576; p=.509; p> 0.05). Ayrıca her bir anket maddesi her iki grup karsılastırılarak incelenmis ve sadece fiziksel alt bölümde 4. ve 21. maddelerde farklılık oldugu ve ögretmenlerin bu maddelerde daha yüksek bir ortalamaya sahip oldukları gözlenmistir. Hem ögretmenler hem de ögretmen adaylarında fonksiyonel, fiziksel ve ruhsal bölüm puan ortalamaları karsılastırıldıgında bu bölümler arasında anlamlı bir fark oldugu görülmüstür (Ögrtm: p=.032; Ö. adayı: p= .027; p<0.05). Bu farklılıgın hangi alt bölümden kaynaklandıgını bulmak için Wilcoxon saretli Sıra Testi kullanılmıs ve farklılıgın her iki grup için de fonksiyonel-ruhsal ve fiziksel-ruhsal alt bölümler arasında oldugu sonucuna ulasılmıstır. Ruhsal alt bölümden alınan ortalamalar fiziksel ve fonksiyonel bölümden oldukça düsüktür. Fiziksel ve fonksiyonel alt bölüm sonuçları birbirine oldukça benzerdir ve aralarında anlamlı bir fark bulunamamıstır. Bu sonuçlar dogrultusunda ögretmenlerin ve gelecekte profesyonel olarak ses k ullanıcısı olacak ögretmen adaylarının seslerinin hayat kalitelerine olan etkilerinin farkında olmayabilecekleri sonucuna ulasılmıstır. Ses kullanımı ve korunmasıyla ilgili ögretmen ve ögretmen adaylarına gerekli bilgiler degisik yollarla verilerek farkındalık seviyeleri artırılabilir.