Farmasötik biyoteknoloji'de gen tedavisi amaçlı plazmit DNA taşıyıcı katyonik katı-lipit nano-veya mikropartiküllerin hazırlanması çalışmaları

Abstract

Büyük DNA molekülleri, yalnızca katyonik lipit ve polimerler gibi sentetik vektörler kullanılarak hücre içine sokulabilmektedir. DNA-katyonik lipit partikülleri genellikle pozitif yüklüdür ve negatif yüklü biyolojik membranlarla etkileşerek hücreye geçerler. Bu çalışmada, formülasyonu yapılan katı katyonik lipit mikropartiküllere plazmit (pUC18) bağlanmış ve in vitro jel elektroforezi ile plazmit bağlama oranları kontrolü yapılmıştır. Katyonik lipit partiküllerin karakterizasyonunda pH, çözünürlük, boyut dağılımı ve zeta potansiyel ölçümleri yapılmış, X-ışını kırınımı ve termal analiz yöntemleri kullanılmış ve kararlılık çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Hazırlanan farklı formülasyonların süzülmüş, otoklavlanmış ve liyofilize edilmiş şekillerinin farklı sıcaklık koşullarında davranışları incelenmiştir. Formülasyon hazırlanması sırasında uygulanan sıcaklıkla düşen zeta potansiyelin pDNA ile bağlanma oranınında da azalmaya neden olduğu belirlenmiştir. Formülasyonların süzülmüş, otoklavlanmış ve liyofilize edilmiş şekillerinin, farklı koşullar altında partikül boyutlarında ve partikül dağılımlarında anlamlı değişiklikler gözlenmemiştir. Termal analiz sonucunda elde edilen verilerde, piklerin kaybolmaması ve yeni bir pikin ortaya çıkmaması, partiküler yapıda etkileşme veya geçimsizlik olmadığını göstermektedir. Katyonik lipit oranı arttırıldıkça, artan özellikte zeta potansiyel değerleri saptanmıştır. Formülasyonların zeta potansiyellerinde taze hazırlanmış hallerine oranla oldukça anlamlı düşme gözlenmiştir. Sonuç olarak, katı lipit nanopartiküller ile kararlı yapıda DNA kompleksleri oluşturabileceği ve yapılan in vitro çalışmalar sonucunda, hazırlanan formülasyonların genetik materyal taşıyabilme özelliğine sahip olduğu bulunmuştur.