Çalışma yaşam kalitesi programlarında esnek çalışma saatlerinin yeri ve önemi : Ordu Sagra örneği

Abstract

Çalışma hayatının kalitesine yönelik müdahaleler, mevcut çalışma metodlarına değişiklikler yaparak, daha iyi iş ve çalışma şartları oluşturmak ve dolayısıyla hayatın niteliğini geliştirmek amacına yönelik bir çok teknikten oluşmaktadır. Gerçekte çalışma hayatının kalitesi, işyerinin çalışma şartlarının seviyesini ve insanların örgüt üyeliğiyle ilgili algılamalarını ifade eden bir kavramdır. Farklı şekillerde tanımlanan çalışma hayatının kalitesi kavramı, işin; insanların güvenli bir ortamda yaşamlarını sürdürebilmek için gerekli ihtiyaçlarının tatminine, faydalı oldukları duygusunu kazanmalarına, başarılarını farkedebilmelerine ve kabiliyetlerini geliştirmelerine fırsat veren bir yapıya kavuşturulması olarak ifade edilebilir. Çalışma yaşam kalitesini arttırmada esnek çalışma saatleri önemli bir yer tutmaktadır. Esnek çalışma saatleri uygulaması, örgüt üyelerinin işe başlama ve bitirme saatlerinin, "temel zaman"a bağlı kalmak şartıyla, belirli anlar yerine belirli bir zaman dilimi içinde tespit edilmesi olarak tanımlanabilir. Bu sistem içinde çalışanlara çalışma sürelerini istedikleri gibi düzenleme imkanı verilmektedir. Böylelikle geleneksel sabit saatlerde (09.00 ile 17.00 arası gibi) çalışma zorunluluğu ortadan kalkmış, ancak aynı çalışma süresi korunmak şartıyla daha geniş bir zaman alanında (sabah 08.00 ile 10.00 arası) işe başlama ve (16.00 ile 18.00 arası) bitirme kolaylığı sağlanmıştır. Ekonomik ve endüstriyel çevrenin sürekli değişmesi sonucunda, işletmeler de kendilerini sürekli yenilemek zorundadırlar. Bu nedenle, artık işletmelerden beklenilen; standardizasyon yerine çeşitlilik ve karmaşıklık; büyüklük yerine yalınlık; katılık ve kuralcılık yerine alışkanlık ve açıklık; durağanlık yerine değişkenliktir. Bu beklenti "esneklik" olarak tanımlanmaktadır. Esneklik, çevresel değişimlere uyum sağlayabilme yeteneğidir. Ekonomik gelişmelerden ve müşterilerden kaynaklanan talep dalgalanmaları bu yeteneğin hızlı bir şekilde ve zamanında uygulanmasını gerektirmektedir. Bu çalışmada amaç, çalışanların ev ve iş yaşantısı arasındaki dengeyi sağlamada esnek çalışma saatlerinin yeri ve önemidir. Yaşam kalitesinin iyileştirilmesi, insana sosyal bir varlık gibi yaklaşılması ve işin insancıllaştırılması adına esnek çalışmanın işçiye, işverene ve işletmeye yansıması da olumlu sonuçlar sergilemektedir. Esnek çalışma saatleri uygulamasında başarının anahtarı işçi, işveren ve bu programdan doğrudan etkilenen insanlar arasında karşılıklı ve etkili bir haberleşmenin olmasına bağlıdır. Bu program psikolojik olarak çalışanlar üzerinde olumlu sonuçlar doğurmuştur. Çalışanlar kendi yaşantıları üstünde daha çok kontrol imkanına sahip olmakta ve bağımsız olduklarını hissetmektedirler. Öte yandan işe gelmeme ve geç gelme alışkanlıkları azalmaktadır. Ayrıca esnek çalışma saatlerinin uygulanması iş dışındaki zamanı da daha rahat kullanabilme imkanı sağlamıştır.