Siberaylaklık Nedenleri Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Abstract

Bu çalışmayla, öğrencilerin bilgisayar laboratuvarında işlenen derslerde siber aylaklık davranışına yönelme nedenlerini belirleyebilmek amacıyla bir ölçek geliştirilmiştir. Ölçek maddeleri oluşturulur iken alanyazında bulunan siber aylaklık konusu ile ilgili yapılan çalışmalar incelenmiş, bunun yanında uzman görüşüne başvurulmuştur. Çalışma kapsamında gerçekleştirilen uygulamalar 2014-2015 Akademik yılında Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi ve Mühendislik Fakültesinde öğrenim görmekte olan öğrenciler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın 1. uygulamasına 92 kadın 70 erkek toplam 162 öğrenci katılmıştır. 2. uygulamaya ise 254'ü erkek, 223'ü kadın toplam 477 öğrenci katılmıştır. 3. aşamada test-tekrar test yöntemi kullanılmış, ölçek iki hafta arayla 24 erkek ve 20 kadın olmak üzere toplam 44 öğrenciye uygulanmıştır. Toplanan veriler SPSS ve AMOS programları ile analiz edilmiştir. Ölçeğin geçerliğini araştırma için KMO ve Bartlett testi, açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi yapılmış, madde ayırt edicilikleri hesaplanmıştır. Ölçeğin güvenirliğini araştırmak için ise ölçeğin iç tutarlılık katsayısı hesaplanmıştır. Toplanan veriler ile yapılan analizlere göre, Cronbach's Alfa güvenirlik katsayısı ölçek için 0.83(>0.70) olarak bulunmuştur. Ölçeğin kararlılığını belirlemek için test-tekrar test yöntemi kullanılmış, ölçek iki hafta arayla 20 erkek, 24 kadın toplam 44 öğrenciye uygulanmıştır. Ölçeğe ilişkin Pearson korelasyon testi sonuçları ve Cronbach's Alfa güvenirlik katsayıları ölçeğin güvenirlik düzeyinin yeterli olduğunu göstermektedir. Ayrıca, yapılan testler ölçeğin "Güdülenme", "Yürütücü Kaynaklı Nedenler" ve "Derse İlişkin Tutum" olmak üzere toplam 3 faktörde toplandığını göstermiştir. Sonuç olarak; Siberaylaklık Nedenleri Ölçeği üç faktör altında toplanan, 11 maddeden oluşmuş 5'li Likert tipi bir ölçektir. Analizler ölçeğin, bireylerin siber aylaklık davranışlarının nedenlerini ölçmeye dönük geçerli ve güvenilir bir araç olduğunu ortaya koymuştur. Çalışma sonunda elde edilen bu sonuçlara göre, Siberaylaklık Nedenleri Ölçeği'nin öğrencilerin bilgisayar laboratuarlarında gerçekleştirdikleri siberaylaklık davranışlarını ve nedenlerini belirlemede, eğitim kurumlarında bir ölçme aracı olarak kullanılabileceği söylenebilir.

With this study, It is aimed to determine the reasons for cyberloafing behaviors of thestudents in computerlabs. Reasons of Cyberloafing Scale has been developed to determine cyberloafing behaviors of undergraduate students. In the forming period of the scale items, previous studies on the cyberloafing subject in the literature have been examined and additionally it has been consulted experts for their opinions. The study has been conducted in the academic year of 2014-2015 and the participants of the study have been composed of the students studying in the Faculty of Education and Faculty of Engineering in Firat University. 92 female and 70 male, 162 students in total have been participated in the first implementation. 254 maleand 223 female, a total of 477 students have been participated in the second implementation.. In the third implementation, test-retest method was used and the scale was applied to a total of 44 students, including 24 men and 20 women at two week intervals. The data collected at the end of the implementations have been analyzed with IBM SPSS and AMOS. In order to detect the validity of the scale, KMO and Bartlett's test and exploratory and confirmatory factor analyzes have been performed, item discriminations have been designated. For the purpose of assessing the reliability of the scale, the internal consistency coefficient has been calculated. Test-retest method has been used to determine the reliability of the scale. According to the analysis performed with data, the scale's Cronbach's alpha reliability coefficient is 0.83(>0.70) and Pearson correlation coefficents are sufficient. In addition, the tests have been showed that the level of reliability of the scale sufficient and the scale items gather under three factors named "motivation", "attitude towards lesson" and "instructor-induced reasons". Consequently; Reasons of Cyberloafing Scale is a scale consisting of 5 points Likert type with 11 items which grouped under three factors. The analysis phase has been revealed that The Cyberloafing Scale is a valid and reliable tool for measuring the behavior of cyberloafing. According to the results obtained from this study, it can be said that Reasons of Cyberloafing Scale can be used as a measuring intrument in educational institutions for measuring reasons of students' cyberloafing behaviors in computerlabs.