Hafif Düzeyde Zihinsel Yetersizliği Olan Öğrencilere Renk İsimlerinin Öğretiminde Eşzamanlı İpucuyla Öğretimin Etkililiği

Abstract

Problem Durumu: Zihinsel yetersizlik gösteren çocuklar, normal gelişen çocukların doğal süreç içinde kendiliklerinden edindikleri kavramları sistematik bir öğretim sürecinden geçmeksizin öğrenememektedirler. Zihinsel yetersizlik gösteren öğrencilere kavram öğ- retimiyle ilgili sınırlı sayıda çalışma bulunmasının yanısıra bu çalışmalar “adı söylenen kavramı gösterme” yi hedeflemektedir. Kavramların “isimlerini söyleme” aşamasında sistemli bir çalışmaya rastlanmamaktadır. Araştırmanın Amacı: Bu araştırmanın amacı hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan öğ- rencilere renklerin isimlerini söyleme becerisinin öğretiminde eşzamanlı ipucuyla öğre- timin etkililiği; becerinin araç-gereçler arası genellenmesinin genelleme öğretimi plan- lanarak sağlanıp sağlanmadığı; edinilen becerinin kalıcılığını koruyup korumadığı ve hedeflenmeyen bilgi olarak sunulmuş olan renk isimlerinin yazılış şeklini tanıma bece- risini kazanıp kazanmadıklarını incelemektir. Araştırmanın Yöntemi: Araştırma, davranışlar arası çoklu yoklama modeli kullanılarak desenlenmiştir ve araştırmada çoklu örnekler modeli benimsenerek genellemenin öğreti- mi yapılmıştır. Araştırma hafif derecede zihinsel yetersizliği olan üç öğrenci ile yürütül- müştür. Öğrencilerin tümü özel bir rehabilitasyon merkezinde özel eğitim almaktadır. Bulgular ve Sonuçlar: Araştırmanın sonuçları, eşzamanlı ipucuyla öğretimin renkleri söy- leme becerisinin öğretiminde, hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan öğrencilerin iki- sinde etkili olduğunu göstermektedir. Öğrencilerin ikisi de beceriyi başka araç-gereçlere genelleyebilmiştir ancak bir öğrencide becerinin kalıcılığı korunurken, diğer öğrencide kalıcılık sağlanamamıştır. Üçüncü öğrenci ile birinci öğretim setinde uzun bir süre öğ- renme gerçekleşmeyince öğretime son verilmiştir. Öğrencilerin hiçbiri hedeflenmeyen bilgi uyaranını istenilen düzeyde kazanamamışlardır. Tartışma ve Öneriler: Araştırma bir öğrenci için, eşzamanlı ipucuyla öğretimin renklerin isimlerini söyleme becerisinin öğrenilmesinde, kalıcılık ve genellenmesinde etkili oldu- ğunu göstermektedir. Araştırmanın öğretim oturumları ve günlük yoklama oturumla- rında en uzun oturum ortalama 2dak. sürmüştür ve öğretim sırasında yalnızca olumlu örnekler kullanılmıştır. Bu durum eşzamanlı ipucuyla öğretimin kolay ve kısa sürede uygulanabilir bir yöntem olduğunu daha az araç-gereç hazırlığı gerektirdiğini göster- mektedir. Araştırmanın bulgularına dayanarak, renk kavramı ve başka kavramların öğ- retiminde eşzamanlı ipucuyla öğretimin kullanılması önerilebilir.

Problem Statement: Children with mental disabilities can not learn the concepts without a systematic instruction. However children who develop normally can learn the con- cepts in natural process. There is limited number of research about teaching concepts and these are about in displaying stage to students with mental retardation. There is no systematic study available for teaching concepts in naming the concepts. Purpose: The purpose of the present study was to examine the effectiveness of simulta- neous prompting procedure in teaching colours by name to children with mild mental disabilities and also to examine the generalization of the acquired skills across the mate- rials. In addition, each colour’s name was written on different cards and presented to the children for the instructive feedback. Method: The experimental design of the study was multiple probe design with probe condition across behavior. Multiple examples model was used for the generalization. Participants of the study were three children with mild mental disabilities. All of the students were enrolled in a private special education center. Results: The findings of this study showed that simultaneous prompting was effective instructional procedure on teaching the targeted skills to the two of the participants and these children generalized the skill across the materials. But only one of the students maintained the targeted colours during maintenance sessions. Third student wasn’t learning the colors name on first behavior so the training stopped with this student. Also none of the students acquired the instructive feedback stimuli. Conclusions: This study shown that simultaneous prompting procedure was effective for only one student on teaching colours’ name, maintenance and generalization. Training sessions and daily probe sessions were continued two minutes on the average and on training sessions, only positive samples were used. It shown that simultaneous prompt- ing procedure is an easy procedure and it can be practiced in a short time and it is re- quires less preparing materials. As a result, it can be recommended that simultaneous prompting can be used for teaching the colours concept as well as teaching other con- cepts.