Türkiye’de Artırılmış Gerçeklikle İlgili Hazırlanan Tezlerin Bibliyometrik Analiz Yöntemiyle İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmada, artırılmış gerçeklik ile ilgili Türkiye’de hazırlanmış doktora, yüksek lisans ve sanatta yeterlik tezlerinin bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenerek, artırılmış gerçeklik konusundaki mevcut durumun ve eğilimlerin ortaya çıkarılması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda, erişim izni verilmiş olan 40 lisansüstü tez çalışması, araştırmaya dâhil edilmiştir. Çalışmanın sonuçları, Bilgisayar Bilimleriyle ilgili alanlarda ve Teknik Üniversitelerde bu konuda daha fazla tez çalışması yapıldığını göstermektedir. Tezlerde kullanılan artırılmış gerçeklik uygulamalarının türleri açısından işaretçi tabanlı uygulamaların yoğunlukta olduğu, görüntüleyici türleri açısından ise akıllı telefon ve tabletler gibi taşınabilir görüntüleyicilerin daha fazla kullanıldığı görülmektedir. Tezlerde kullanılan artırılmış gerçeklik uygulamalarının görsel uyaranlara hitap ettiği ve en çok "modelleme" amacıyla geliştirildiği sonucuna ulaşılmıştır. Bunların dışında, eğitim alanı özelinde ayrı bir analiz daha yapılarak, lisansüstü tezler, yöntem, veri toplama aracı, hedef grup, örneklem büyüklükleri ve eğitsel alt disiplinlerine göre incelenmiştir. Bu incelemeler ışığında, en fazla seçilen araştırma yönteminin karma yöntem, en çok kullanılan veri toplama aracının test ve en çok tercih edilen hedef grubun lisans öğrencileri olduğu görülmektedir. Ayrıca, örneklem büyüklüğü olarak 51-100 sayı aralığının ve eğitsel alt disiplin olarak Fen Bilimleri eğitiminin daha fazla tercih edildiği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonunda, artırılmış gerçeklik konusunda çalışmalar yapan araştırmacılara, kurumlara ve uygulama geliştiricilere öneriler sunulmuştur.

In this research, the goal is to observe doctoral dissertations, master’s theses and theses in proficiency in art about the issue of augmented reality in Turkey through bibliometric analysis method and to determine the current situation and tendencies about the issue. In this scope, a total of 40 graduate thesis studies are included in the research with access permission. Based on the obtained data, results of the research indicate that in terms of the number of dissertations and theses, the studies on the topic in departments about Computer Sciences and in Technical Universities are higher in number. It is also determined that, in terms of the augmented reality applications types, marker based applications are more frequently used; on the other hand, in terms of display types, mobile displays like smartphones and tablets are used more frequently than the other options. It is observed that augmented reality applications that are used in thesis studies appeal to visual stimulus and they are developed mostly for “modeling” purposes. Additionally, a separate analysis focused on the field of education is carried out; dissertations and theses are analyzed in terms of method, data collection tool, target group, sampling size and educational sub-disciplines. In the light of these observations, it is seen that the most frequently chosen research method is mixed method, the most frequently used data collection tool is test and the most frequently preferred target group is undergraduate student group. Besides these, it is determined that in terms of sampling size, the size between 51 and 100 individuals is mostly preferred; in terms of educational sub-discipline, Physical Sciences education is chosen more frequently. At the end of the research, suggestions are offered about augmented reality to researchers, institutions and application developers working in the field.