Homeros ve Hesiodos'un "Düzen" Anlayışı ve İnsanın Evren Düzenindeki Yeri

Abstract

Homeros ve Hesiodos'un mitosları, insanın, uyulması gereken kuralları olan, düzenli bir evrende yaşamakta olduğu düşüncesine dayanırlar. Homerik evren düzeni, soy esaslı Yunan toplumunun yansıması gibidir. Evrenin tanrılar arasında kurayla pay edilmesi, toprağın soylular arasında pay edilişini andırır ve tanrılar arasındaki hiyerarşi, dönemin soy esaslı hiyerarşik toplum düzeniyle ilişkilidir. Hesiodos'ta ise soya dayalı değerlerin yerini, toprağa bağlılık ve çalışma almıştır. Evren ve toplum düzeninde adalet arayışı öne çıkmış, Zeus, insani olaylara duyarlı bir figür olarak resmedilmiştir, Homeros'ta daha çok mekansal paylaşım esasına dayanan evren düzeni, Hesiodos'ta bir kökene dayandırılmış, evren düzeninde zamansal öncelik-sonralık önem kazanmış, böylece Hesiodos, düzeni bir başlangıç ilkesine dayandırmaya yönelik çabaların başlangıcı olmuştur.

Homer's and Hesiod's myths are based on the idea of an orderly cosmos having rules that human beings must obey. Homeric cosmic order is almost a reflection of genos-based Ancient Greek Society. Gods' sharing of the cosmos is reminiscent of aristocrats' sharing of the land. Hierarchical order among gods is related to genos-based hierarchical social order of the period. In Hesiod's myths, genos-based values are replaced with dependency on land and the values like production, working, strife (eris) etc. Demand for justice gained importance in cosmic and social order and Zeus is pictured as a figure sensitive to humane matters. While the cosmic order in Homer's myths is based on the spatial division, in Hesiod it's derived from an origin. Thus, temporality gained importance in the cosmic order and Hesiod become a pioneer of efforts to base the order on the first principles.