Ortaokul Matematik Öğretmeni Adaylarının Matematik Okuryazarlık Becerilerinin PISA Soruları Üzerinden İncelenmesi1

Abstract

Bu çalışmada ortaokul matematik öğretmeni adaylarının matematik okuryazarlıklarının matematik öğretmenliği lisans programındaki gelişiminin bazı PISA soruları üzerinden incelenmesi amaçlanmaktadır. Nitel olarak desenlenen çalışmanın katılımcılarını dördüncü ya da altıncı yarıyılında olan 22 öğretmen adayı oluşturmaktadır. İki aşamadan oluşan çalışmanın ilk aşamasında 22 katılımcının matematik okuryazarlıkları beş PISA sorusundan oluşan test ile incelenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında ise bu katılımcılardan ölçüt örnekleme yöntemiyle seçilen beş katılımcı ile mezun olduklarında, ilk aşamadaki PISA soruları kullanılarak yaklaşık doksan dakika süren klinik görüşmeler yapılmıştır. Testten ve klinik görüşmelerden elde edilen veriler nitel olarak analiz edilmiştir. İlk aşamanın sonuçlarına göre katılımcıların matematikleştirmede, özellikle problemdeki değişkenler arasındaki ilişkileri oluşturma ve grafik yorumlamada zorlandıkları, matematik okuryazarlıklarının ise beklenen düzeyde olmadığı görülmüştür. Katılımcıların dördüncü yarıyıldan mezuniyete kadar matematik okuryazarlıklarında ise gelişim olmamış, matematikleştirmedeki güçlükleri devam etmiştir. Bunun yanı sıra katılımcılar PISA sorularının amaçlarını, matematik okuryazarlığına değer verme bağlamında değil daha çok sorularda ölçülen kavram bilgisi ve matematiksel beceriler açısından değerlendirmişlerdir. Katılımcılar zorlandıkları PISA soruları haricindeki soruların ortaokul öğrencilerine uygun olduğunu ifade edebilmişlerdir

This study aims to investigate development of middle school pre-service mathematics teachers' mathematical literacy through teacher education program on some PISA items. Participants of this qualitative study were 22 pre-service teachers who were at fourth or sixth term. In first section, a test consisted of 5 PISA items was carried out with participants. In second section, clinical interviews with same PISA items lasted approximately ninety minutes were conducted with selected five participants via criterion sampling from 22 graduated participants. Data from test and clinical interviews were analysed by qualitative methods. According to the results of first section, participants had difficulties in mathematization, especially making relations between variables in the problem, interpreting graphics and participants' mathematical literacy was not desirable. Participants could not progress in mathematical literacy from fourth term to graduation, had still difficulties in mathematization. Besides, participants assessed aims of items in the context of concept knowledge, mathematical abilities related to items not in the context of attaching importance to mathematical literacy. Participants could assess appropriateness of items for middle grades except difficult items for them