Türkiye’de Laiklik İlkesinin Siyasî Sistemle Bütünleştirilmesi ve Anayasa Mahkemesi’nin Siyasî Partileri Kapatma Kararları Işığında Anlamlandırılması

Abstract

Bu çalışma bir siyasal değer olan laiklik ilkesinin Osmanlı-Türk Anayasa tarihinde siyasi sistem ile bütünleşmesi sürecine ışık tutmayı amaçlamaktadır. Bu çalışma çerçevesinde önce- likle laiklik ilkesinin, eşitlik ilkesiyle ayrılmaz bütün olduğu tespiti yapılacak, daha sonra da 1839 yılında Tanzimat fermanının ilanından günümüze gelinen süreçte bu ilkenin anayasal bir statü elde ederek siyasi sistemin ayrılmaz bir parçası olduğu belirtilecektir. Çalışma iki ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Cumhuriyet devriminin temel bir bileşeninin teşkil eden laiklik ilkesinin anayasa hukuku çerçevesindeki hukukî evrimi ele alınacaktır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise “laiklik ilkesinin” Anayasa Mahkemesi (AYM) tarafından nasıl “siyasal değer” olarak anlamlandırıldığı ele alınacaktır.

The aim of this study is to shed light on the history of Ottoman-Turkish constitutional law in which the principle of secularity has integrated itself into the Turkish political system. In this framework, first assertion will be that the principle of secularity is an indispensable element of the principle of equality, and the second one is that the principle of secularity has now become a part of Turkish political system as it has developed and evolved since 1839, when the Edict of Tanzimat was proclaimed. This study comprises two parts. The first part is devoted to an appraisal of the evolution principle of secularity in Turkish constitutional law, which is a fundamental element of Republican revolution. In the second part there will be an analysis of how Turkish Constitutional Court (TCC) has interpreted the “principle of secularity” as a “political value”.