Bazı Soya Hat ve Çeşitlerinde Tohum Verimi, Yağ-Protein ve Yağ Asitleri İçerikleri ve Aralarındaki İlişkilerinin Belirlenmesi

Abstract

Bu çalışmada bazı soya (Glycine max L.) hat ve çeşitlerinde tane verimi, protein, yağ ve yağ asitleri içeriklerinin tespiti yapılarak aralarındaki ilişkiler araştırılmıştır. Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü (BATEM)'nde soya ıslah projesi kapsamında geliştirilen ileri kademe soya hatları ve standart çeşitler kullanılmıştır. Tarla denemeleri Antalya, BATEM'de, 2005 ve 2006 yıllarında tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Soya hatlarının tane verimi, protein, yağ ve yağ asitleri içerikleri belirlendikten sonra aralarındaki ilişkiler korelasyon analizi kullanılarak araştırılmıştır. Geliştirilen soya hatlarının yağ ve protein içerikleri ile tane verimi arasında 2005 ve 2006 yıllarında istatistiksel olarak önemli bir ilişki çıkmamıştır. Yağ ve protein içerikleri arasında ise önemli negatif bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Tane verimi ile yağ verimi, protein verimi ve yağ + protein verimi arasında istatistiksel anlamda önemli ilişkiler bulunmuştur. Yağ ve protein içerikleri arasında önemli düzeyde negatif ilişki olduğundan, sadece yağ veya protein içeriği yüksek olan verimli soya hat ve çeşitlerinin geliştirilmesi üzerine yönelmek uygun olmaktadır

In this study seed yield, protein and oil content and fatty acid compositions of some soybean (Glycine max L.) lines and cultivars were determined and the relationships among seed yield and quality traits were investigated. The soybean lines developed by the Bati Akdeniz Agricultural Research Institute and registered varieties were used as a genetic material in this study. Field experiments were carried out in randomized complete block design with three replications in Antalya in 2005 and 2006. For each year, relationships between seed yield and oil and protein contents were not significant, but there was inversely significant relationship between oil and protein contents. Relationships between seed yield and oil, protein and oil + protein yields were found to be highly significant. Because of the inverse relationship between oil and protein content, soybean lines and cultivars with the only high oil content and seed yield or the only high protein content and seed yield may be needed to be improved in the future