Limited Şirketlerde Yan Edim Yükümlülüğünün Hukuki Niteliği, Hizmet Ettiği Amaç ve Konusu

Abstract

Limited şirketlerde ortakların temel yükümlülüğü sermaye borcunu ödemektir. Bazı hallerde şirketin sahip olduğu nitelikler, ortaklara başkaca yükümlülükler yüklenmesini haklı kılabilir. Şirket sözleşmesi ile şirketin işletme konusunu gerçekleştirilmesine hizmet edecek yan edim yükümlülüklerinin öngörülmesi mümkündür (TTK m. 606/1). Yan edimler, esas sermaye payına bağlı ve ikincil nitelikte yükümlülükler olup bazı veya tüm paylara, pay kategorilerine yüklenebilen yapma, yapmama, katlanma, kullandırma edimlerinden oluşabilir. Bu edimler, limited şirkete sermaye şirketi olma vasfı yanında şahıs şirketlerine benzer bir görünüm verir. TTK m. 606’da yer alan yan edim yükümlülüğüne ilişkin düzenleme mehaz İsviçre OR Art. 796’dan bazı farklılıklar içerir. Bu farklılıklar, hükmün yorumlanması, yan edim yükümlülük- lerinin hizmet ettiği amacın kapsamı ve yan edim yükümlülüklerinin konusunun belirlenmesi açısından önem arz eder.

Basic obligation of shareholders in limited liability companies is to pay the subscribed capital. In some cases, the qualifications of the company can justify stipulating other liabilities for the shareholders. Obligations of additional fullfilment which serve for the execution of the company’s subject of activity may be stipulated in the articles of association [article 606/1 of Turkish Commercial Code (TCC)]. Obligations of additional fullfilment are secondary obligati- ons that are associated with registered capital share, and may consist of fullfilment obligations of doing, not doing, bearing and using which may be imposed on some or all shares, share categories. Such fullfilment obligations gain the limited liability company characteristics si- milar to that of a personal partnership as well as being a capital company. The regulation on obligation of additional fullfilment in the article 606 of TCC has several differences from the referred Swiss OR Art. 796. These differences are important for interpretation of the provision, determination of the scope of the purpose of obligations of additional fullfilment and subject of these obligations.