Roma Cumhuriyet Döneminde Aedilis Makamı: Kuruluş, Hukuki Statü ve Yetkiler

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı, Roma Cumhuriyet Dönemi’nde tarih sahnesinde aktif bir şekilde ortaya çıkan aedilis makamının kamu hukuku çerçevesinde bir incelemesinin yapılmasıdır. İlk olarak M.Ö. 494 yılında çalışmaya başladığı anlaşılan plebs aedilis’lerinden sonra M.Ö. 367 yılında aedilis curulis makamı oluşturulmuştur. Bu çalışmada gerek aedilis plebs’lerin gerekse aedilis curulis’lerin görevleri; oyunları düzenlemek, asayişi, kamu binalarının ve caddelerin bakımını sağlamak, pazar yerlerinin denetlenmesi, su ve erzak temin etmek ve cenaze törenlerinden sorumluluk gibi alt başlıklar altında incelenecektir. Aynı çerçevede aedilis’lerin düzenlemekle yetkili olduğu oyunlar ludi plebeii, ludi cereales,ve ludi florales şeklinde üç alt başlık altında ele alınmaktadır. Çalışmanın ilerleyen kısımlarında “aedilis olma koşulları”, “aedilis’lerin”belirlenmesi ve göreve başlanması”, “aedilis’lerin yetkileri” “aedilis’lerin makam işaretleri” ve “aedilis’lerin dokunulmazlığı”, konuları ele alınmaktadır.

This study aims to study the office of the aedilship from a perspective of public law. The aedilship in Roman history appeared during the Republican era, the first pleb aedilship having been recorded in 494 BC. Later on, the office of curules aediles was established in 367 B.C. This study examines the duties of both aedilships entailing: curatorship of the games, public security and protection of the public buildings, supervision and maintenance of streets and market places, water and food supply, and organisation of funeral ceremonies. In the same framework, this study examines the games to be organised under the supervision of the aediles, namely, ludi plebeii, ludi cereales,and ludi florales. Further sections of the study will focus on the following subjects: “conditions to be appointed as an aedelis” selection and inauguration of the Aedilis” “the powers”, “the indicia of the Aedilis”