İşitme Kayıplı Çocuğu Olan Bir Annenin Etkileşim Davranışlarının Aile Eğitimi Bağlamında İncelenmesi

Abstract

Bu eylem araştırmasında çok ileri dereceli işitme kayıplı çocuğu olan işiten bir annenin etkileşim davranışları ve bu davranışlarının desteklenme biçiminin aile eğitimi bağlamında incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın verileri aile eğitimi video kayıtları, anneyle yapılan görüşmeler, yazarlar arasında yapılan aile eğitimi değerlendirmeleri ile geçerlik güvenirlik toplantılarında alınan ses kayıtları, aile eğitimi seans planları ve araştırmacı günlükleriyle toplanmıştır. Toplam sekiz aile eğitimi yapılmıştır ve annenin etkileşim davranışlarını incelemek amacıyla ikinci, dördüncü, altıncı ve sekizinci aile eğitimlerinde yer alan on dakikalık anne-çocuk etkileşimi bölümleri temsili video kaydı olarak belirlenmiş ve tümevarım analizi uygulanmıştır. Analiz sonucunda beş etkileşim davranışı belirlenmiş ve bu davranışlar iki tema altında toplanmıştır. Annenin etkileşim davranışları bu davranış tanımları altında incelenmiş, davranışların görülme sıklığına bakılmış ve bu davranışları desteklemeye dair eylem planları geliştirilmiştir. Araştırmanın bulguları annenin etkileşimi destekleyen davranışlarının arttığını, etkileşimi olumsuz etkileyen davranışlarının da azaldığını göstermiştir. Araştırma sonuçlarını genellemek mümkün olmasa da elde edilen bulguların etkileşime odaklanan aile eğitimi programının bu anne-çocuk çifti için işlediğini ve erken çocukluk dönemi boyunca aile eğitiminin devam etmesi gerektiğini gösterdiği ileri sürülebilir.

The main purpose of this action research was to examine the interactive behaviour of a mother who has a child with a hearing loss and the way these skills were supported in the context of parent guidance process. The data were collected by the video recordings of the parent guidance sessions, audio recordings of session evaluation meetings among the authors, audio recordings of mother interviews, educational plans and reflective journals. Eight parent guidance sessions were conducted in total. In order to examine the interactive behaviors of the mother, 10 minute-long mother-child interaction recordings were used as representative in the second, fourth, sixth and eighth sessions. The inductive analysis were used to analyse the data. As a result of the analysis, five interactive behaviours were established under two main themes and the frequency of these behaviours was obtained. Depending on the mother's interactive behaviour action plans were emerged. Findings of this study indicated that while mother's behaviours that support interaction gradually increased, the behaviours that negatively affect interaction decreased throughout the parent guidance sessions. It was suggested to maintain the parent guidance process throughout the early childhood period.