Çöven Ekstraktı Üretimi Üzerine Bir Araştırma

Abstract

Bu araştırmada ülkemizin değişik bölgelerinden sağlanan ve çöven kökü ekstraktı üretiminde kullanılmakta olan 5 farklı çöven türünün bazı fiziksel ve kimyasal özellikleri belirlenmiş, tür, partikül iriliği ve ekstraksiyon süresi gibi parametrelerin saponin verimine etkisi saptanmıştır. Örneklerde protein oranı %6,92-8,38, ham selüloz %10,85-17,49, toplam şeker 52,70-67,60 g/kg, nem %5,20-8,06, kül %9,14-22,91 ve toplam saponin %11,58-19,58 değerleri arasında değişmektedir. Saponin verimi açısından optimum ekstraksiyon süresi 8 saat olarak belirlenmiştir. Suda çözünür kuru madde miktarları 1,4-5,8 arasında değişmiştir. Hidroksimetilfurfural (HMF) miktarları 0,07 ile 5,15 mg/kg arasında olup, 45 örneğin 28’inde HMF miktarı 1 mg/kg’in altındadır. Saponin miktarı açısından en yüksek değer Van yöresi örneğinde, en düşük değer ise Konya yöresi örneğinde tespit edilmiştir. Örneklerde ekstraksiyon süresi uzadıkça ve öğütme iriliği büyüdükçe ekstrakta geçen toplam saponin miktarında bir artış olduğu gözlenmiştir. Sonuçlar tüm olarak ele alındığında ekstrakt üretimine en uygun çeşidin Van çöveni olduğu, bu çeşitte 710-1180 µm’lik bir öğütme iriliğinin ve 8 saatlik ekstraksiyon süresinin ekstraksiyon verimi bakımından yeterli olduğu anlaşılmıştır.

In this research, some physical and chemical properties of 5 soapwort species obtained from different areas oi Turkey were investigated. The effects of different parameters such as species, particle size and extraction time or saponin yield were evaluated. Samples had 6,92-8 38 % protein 10.85-17.49 % crude fibre, 52.70-67.60 g/kg tota sugars, 5.20-8.06 % moisture, 9.14-22.91 % ash and 11.58-19.58 % total saponin. Regarding saponin yield, optima' extraction time was 8 hours. Water soluble materials ranged between 1 4-5.8 %. HMF concentrations rangée between 0.07 to 5.15 mg/kg and which was less than 1 ppm in 28 samples outof total 45 samples tested. The sample from Van showed the highest saponin yield while sample from Konya was the lowest. It was detemined that the extended extraction time and increased particle size resulted in better saponin yield. Considering ab the parameters tested, sample from Van appeared to be the most suitable one for saponin extraction. For thie sample 710-1180 µm particle size and 8 hour extraction time were enough for an effective extraction.