Oyuncak türü olarak pişmiş oyuncak düdükler

Abstract

Pişmiş toprak, insanlığın var oluşuyla birlikte en ilkel malzeme olarak her türlü günlük ihtiyacı karşılayacak eşya yapımında kullanılmıştır. Bu eşyalardan biri de eğlence, iletişim ve gelişim aracı olan oyuncaklardır. İnsanın doğasında bulunan keşfetme ve oynama güdüsü farklı medeniyetlerde çeşitli şekiller almış, pişmiş toprak oynama eyleminin temel aracı olan farklı oyuncaklara dönüşmüştür. Tarih öncesi çağlardan günümüze kadar Avrupa’dan Asya’ya, Kolomb öncesi kültürler ve Amerika’ya kadar yaygın bir oyuncak türü olarak rastlanan pişmiş toprak düdükler, üflemeli aletler olarak çeşitli medeniyetlerde törenlerde kullanılan ritüel objeler olarak da karşımıza çıkmaktadır. Endüstri devrimiyle günümüzde oyuncak türlerinin çok çeşitlenerek gelişmesi ve değişmesi nedeniyle artık çocukların dikkatini çekmeyen pişmiş toprak düdükler özellikle ülkemizde kaybolan değerler arasında silinmeye yüz tutmuştur. Artık nostaljik birer oyuncak ve hatıra objesi olan bu düdükler, günümüzde sınırlı şekilde üretilmektedir. Bu araştırmada seramik düdüklerin tarihine değinilerek, günümüze gelişi ve türleri dünyadan örneklerle anlatılmış, günümüzde el sanatı olarak üretimleri özellikle geleneksel yönüyle irdelenmiştir.