Felsefi Eleştiri ve Ömer Kavur'un "Karşılaşma" Adlı Filminin Felsefi Eleştirisi

Abstract

Film eleştirisi, eleştiride kullanılan ölçüte göre (teknik, psikolojik, sosyolojik, estetik eleştiri vb.) farklı adlar, başlıklar altında sınıflandırılabilir. Hangi ölçüt kullanılırsa kullanılsın, eleştiride amaç, eleştirilecek, dolayısıyla değerlendirilecek olan film ile o filmin izleyicisi (alımlayanı) arasında bir köprü kurabilmektir. Kurulan bu köprü aracılığıyla, izleyicinin o filmi daha önce görmediği farklı bir bakış açısıyla görmesi, anlaması sağlanabilmişse ve film karşısındaki yaşantısı duyusal boyutun yanı sıra düşünsel boyutta da derinleşmişse, eleştiri de görevini, işlevini yerine getirmiş demektir. Sinemada felsefi eleştiri, film ile izleyici arasındaki bu köprüyü ağırlıklı olarak filmin iletisi üzerinden kurmaya çalışan, filmin iletisini sorgulayan eleştiri türü olarak tanımlanabilir. Felsefi eleştiride ölçüt, bütünlüğü içinde “insan”dır. Bu nedenle, felsefi eleştirinin filmin içeriğini, iletisini ağırlıklı olarak insana ilişkin hangi değerlerin, hangi yaşantı ve eylem olanaklarının bilgisini verdiğine bakarak sorgulamaya ve değerlendirmeye yönelik eleştiri olduğu söylenebilir. Bu çalışma, Ömer Kavur’un son filmi olan “Karşılaşma” üzerine felsefi eleştirinin uygulanmasını amaçlamaktadır. Bu amaçla, önce felsefi eleştirinin tanımı ve yöntemi verilmiş, ardından “Karşılaşma”nın insana ilişkin hangi değerlerin, hangi yaşantı ve eylem olanaklarının bilgisini verdiği sorgulanarak, değerlendirilmeye çalışılmıştır.

Film criticism can be classified under different names and titles (technique, psychological, sociological, aesthetics criticism etc.) according to criterion which is used in criticism. Whichever criterion is used, the purpose of the criticism is to build bridges between the film that is going to be criticized, therefore evaluated and the audience of the film. Through those bridges, if a different point of view which the audience never saw and found out before can be provided and if the life experience of audience linked to film deepens both emotionally and intellectually, it means that criticism completed its mission and function. Philosophical criticism in cinema can be defined as a type of criticism which tries to build the bridges between film and audience by film message and interrogates the film message. The criterion in philosophical criticism is human being” within his integrity. For this reason, it can be said that philosophic criticism is a criticism that generally aims to interrogate and evaluate film content and message by considering which knowledge of values are related to human being and which knowledge of opportunities of life experience and action are given. The significance of the study is to apply philosophical criticism to Ömer Kavur's last movie Karşılaşma”. For that purpose, firstly the definition and method of philosophical criticism is explained, then it is tried to evaluate by interrogating which knowledge of values are related to human being and which knowledge of opportunities of life experience and action that Karşılaşma” supplies.