Propaganda aracı olarak fotomontaj: İrfan Demirkol1 örneği

Abstract

Fotoğraflar gerçekliği aktardıkları inancıyla propaganda amaçlı oldukça sık kullanılmışlardır. Özellikle fotomontajlar kolay elde ediliyor olmaları ve metne olan gereksinimi azaltmaları nedeni- yle mesaj aktarmada etkili eserler olarak tercih edilmişlerdir. Türkiye’de 1970’li yılların ideolojik ve politik ortamında fotomontajı kullanarak fikirlerini aktarmayı amaçlayan fotoğrafçılardan biri olarak İrfan Demirkol örnek gösterilebilir. Türk fotoğrafı için 1970’li yıllar fotoğraf derneklerinin açıldığı, sosyal belgeci anlayışın dernekleştiği ve ideolojik taraftarlığın fotoğrafta kendini gösterdiği yıllar olmuştur. Bu dönemde Demirkol’un hazırladığı fotomontajlar, belgesel fotoğraflar, sergi afiş ve bildiriler, kitleleri bilinçlendirmiş ve kendi sol görüşünü yaymada etkili olmuşlardır.

The photographs are quite often used in belief of transferring reality for propaganda purposes. Particularly photomontages are preferred since they are achieved easily and they are minimiz- ing the necessity of text as they are efficient work of art that could transferring messages. İrfan Demirkol is one of the representative photographer who intended to tranfer his ideas by us- ing photomontage in the ideological and political atmosphere of Turkey in 1970's. In the his- tory of Turkish photography, 1970's were the period where many photography associations were opened, understanding of social documentary photography were forming associations and were the years that ideological positioning was revealed in photography. In this period, photomontages, documentary photographs, exhibition posters and manifestos produced by Demirkol, raised con- sciousness among masses and were effective in spreading his own leftist ideology.