Renk, dekor ve form açısından 20. yüzyılda Avrupa’da üretilen endüstriyel seramik çaydanlıklar

Abstract

Zaman içinde sanat olgusuna dönüşen seramik ürünlerde estetik kaygı her zaman var olmuştur. Estetik kaygının yanı sıra üründen beklenen işlev, ergonomi unsurunu da beraberinde getirmiştir. Seramik tasarım ürünü olan çaydanlığın, çayın keşfi ile paralel olarak ortaya çıktığı bilinmektedir. 20.yy’da değişen başka bir deyişle mekanik hale gelen dünyanın getirileri, yeni sanat akımlarının ortaya çıkmasıyla tasarım anlayışını da farklı bir boyuta ulaştırmıştır. Bu makalede 20. yy’da Avrupa’da endüstriyel olarak üretilen seramik çaydanlıklar 1900’lerden 2000’lere kadar 10’ar yıllık periyotlarda ele alınmış, tarihsel süreçte renk, dekor ve form açısından değerlendirilmesi yapılmıştır. Kronolojik olarak ele alınan seramik çaydanlık tasarımlarının, üretildikleri ülkelerin kültürüne, coğrafyasına, teknolojisinin gelişmesine, dönemin sanat anlayışları ve akımlarına paralel olarak ne gibi değişiklerin olduğu araştırılmaya çalışılmıştır. Sonuçta, endüstriyel olarak Avrupa’da üretilen seramik çaydanlıkların teknolojinin, ticaretin ve sanat akımlarının da etkisiyle biçim, renk ve dekor açısından çeşitlendiği gözlemlenmiştir.

Aesthetic concern in ceramics products, which has turned into an artistic phenomenon in time, has always existed. Apart from aesthetic concern, function that is expected from the product brings the ergonomic factor along. It is known that the ceramic teapots occurred in parallel with the discovery of tea. Te sense of design reached a diferent dimension with the occurrence of new artistic movements and the advantages of developments, which are, in other words, kind of mechanical, in the world in the 20th century. In this article, ceramic teapots produced in Europe in the 20th century were considered within ten-year periods from 1900 to 2000 and evaluated in terms of color, decor and form in the historical process. Te changes in the ceramic teapot designs analyzed chronologically have been investigated in terms of the culture, geography, technology of the countries where they were produced as well as the perceptions and trends in art at that time. Te analysis reveals that ceramic teapots industrially produced in Europe show varieties in terms of design, color and decor, being infuenced by the technology, commerce and trends in art