Türkiye’ de Sektörel Enflasyon Direnci

Abstract

Bir tanıma göre enflasyonda direnç (persistence), enflasyon seviyesine gelen bir şok sonucu enflasyonun uzun vadeli denge seviyesine dönme süresidir. Bu sürenin uzun olması direncin büyük olduğu anlamına gelmektedir. Ekonomik yapının böyle bir özelliğe sahip olması enflasyonu düşük ve istikrarlı bir seviyede tutmak için daha büyük gayretler gösterilmesini gerektirebilecektir. Bu konuda yapılmış çalışmalarda direnç değeri değişik şekillerde ölçülmüştür. Bu çalışmada bu değer, tek değişkenli ardışık bağlanım modelindeki katsayıların toplamı şeklinde tahmin edilmiştir. Enflasyon ile ilgili çalışmalarda önemli bir husus da yapısal bir kırılmanın mevcudiyetidir. Yapılan tahminde TÜFE ve TEFE enflasyon değerlerinde genelde bir kırılmanın mevcut olduğu belirlenmiştir. Kırılma tarihleri için kullanılan kukla değişkenin, direnç tahmin değerlerini önemli ölçüde etkilediği görülmüştür. Genel olarak bulunan sonuç Türkiye TÜFE sektörel enflasyonda ortalama direnç değeri 0.60 civarında iken bu değer TEFE sektörel enflasyon için 0.2 civarındadır. İmalat veya hizmet sektörleri arasında ayırt edici bir fark bulunamamıştır. Ayrıca diğer ülkeler için ortaya konan enflasyonda direnç değerinin son dönemlerde azaldığı görüşünün Türkiye için geçerli olmadığı bulunmuştur.

According to one definition inflation persistence is the time that it takes for the inflation to return to its long run level after a shock. If this time is long it means that inflation persistence is high. If the economic structure poseses such a feature, it may require more effort to keep the inflation low and stable. Studies in this area has measured persistence in different ways. In this study this value is defined as the sum of the autoregressive coefficients of a univariate model. Another important subject about inflation studies is the existence of a structural break. In general there has been structural breaks detected in CPI and WPI series. It is shown that using dummy variables for structural breaks has significantly affected the persistence value. In general it is found that while the average of CPI inflation persistence is about 0.60, this number for WPI is about 0.20. A difference between manufacturing and service sectors has not been detected. Furthermore the view that there has been a drop in inflation persistence in other countries is not valid for Turkey.