Ortaokul öğrencilerinin adalet kavramına ilişkin metaforik algıları

Abstract

Araştırmanın amacı ortaokul öğrencilerinin adalet kavramına ilişkin oluşturdukları metaforların tespit edilmesidir. Araştırmanın çalışma grubunu Denizli ili Bekilli ilçesinde bir devlet okulunda 2016-2017 eğitim-öğretim yılında 5., 6., 7. ve 8. Sınıfta öğrenim görmekte olan kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi kullanılarak belirlenen toplam 210 öğrenci oluşturmaktadır. Nitel araştırma desenlerinden "olgu bilim" kullanılarak yürütülen araştırmada, veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan "Adalet…….. benzer. Çünkü……." cümlesini tamamlayacakları bir form kullanılmıştır. Uygulanmaya başlamadan önce gerekli yasal izinler alınmıştır. Toplam 198 öğrenciye ait veri, nitel araştırma yöntemine uygun olarak içerik analizine tabi tutulmuştur. Yapılan analiz sonucunda, adalet kavramına ilişkin ortaokul öğrencilerinin 76 adet metafor ürettiği belirlenmiştir. İlk üç sırada yer alan metaforlar sırasıyla Terazi (%15), İnsan (%14) ve Eşitliktir (%8). Öğrencilerin ürettikleri metaforlar ortak özelliklerine göre 4 farklı kavramsal kategori altında toplanmıştır. Kavram kategorilerinin ayrılmasında oluşturdukları metaforlar için kullandıkları açıklamalar dikkate alınmıştır. Buna göre öğrencilerin % 36'sının (71 öğrenci) adalet kavramını eşitlik olarak, % 30'unun (60 öğrenci) hak ve kural imgesi olarak, % 22'sinin (44 öğrenci) hayatın parçası olarak ve % 12'sinin (24 öğrenci) cezalandırma aracı olarak gördükleri ortaya çıkmıştır. Araştırma sonucunda sosyal bilgiler öğretmenlerine adalet ve eşitlik kavramının farklarının belirginleştirilmesine yönelik öğretim gerçekleştirilmesi önerilebilir. Diğer taraftan, araştırmacılara, ilgili kavramların daha iyi öğrenilmesini sağlamak için eylem araştırması yapılması, öğrenci zihninde ilgili kavrama yönelik metaforların benzerlikleri ve farklılıklarını belirlemek için ise çok boyutlu ölçekleme tekniği ile araştırmalar yapılması önerilebilir.

The aim of the research is to determine the metaphors of the secondary school students about the concept of justice. The study group consists of 210 students studying in 5th 6th 7th 8th grades (in 2016-17 academic year) in public school in Bekilli which is a district in Denizli. In this research, in which phenomenology from the qualitative research design are used, the form prepared by researchers which is aimed to collect data, consists of filling the sentences like "justice is….. Because…" Legal permissions have been granted before the application. As a result of analysis, it was determined that secondary school students produced 76 metaphors about the concept of justice. The metaphors in the first three ranks are Libra (15%), Human (14%) and Equality (8%). Metaphors produced by students are grouped under 4 different conceptual categories in terms of their commonality. The explanations they used for the metaphors they created in concept categorization were taken into account. According to this findings; 36% of the students see the concept of the justice as equally, 30% of the students see as right and rule, 22% of the students as part of life and 12% of the students see as instrument of punishment. As a result of the research; it is advisable that with the help of social studies teachers, some education programs can be carried out t clarify the differences between the concept of justice and equality. On the other hand, doing activity research is advisable to ensure the better teaching of relevant concepts to the researchers. Multidimensional scaling technique may be recommended to determine the similarities and differences of the metaphors of the related concepts and its perceptual comprehension in the student’s mind.