Türkiye’de sağ-muhafazakâr siyasetçilerin devleti algılama yordamları üzerine bir değerlendirme

Abstract

Devletin nasıl tanımlandığı ve algılandığı, devlet olgusu karşısında nasıl konum alındığı siyasal düşünce ve ideolojilerin ayırt edilmesi ve anlaşılması bakımından önem taşımaktadır. Türkiye’de sağ siyaset geleneğinin devlete atfettiği önem ve değer söz konusu olduğunda bu geleneğin devlet tahayyülünü soruşturmak başlı başına ilgiye değer görünmektedir. Bir entite olarak devlet, sağ-muhafazakâr siyasetçilerin büyük çoğunluğu için oldukça önem ve değer verilen bir güç ve otorite kaynağı olarak görülmektedir. Meşru güç ve otoriteyi temsil eden devlet, oldukça çeşitlenen bir dizi mitolojik ad ve sıfat etrafında tanımlanmakta ve algılanmaktadır. Devlet tanımlanırken en sık müracaat edilen sıfatmecaz onun “baba” oluşudur; yaygın kullanılan tipik tamlama ise “devlet baba”dır. Bu mecaza eşlik eden ayrılmaz bir başka önemli unsur ise “kutsallık” veya “kutsiyet”tir. Böylesi bir algı ve bununla ilintili devletotorite tasavvurunun sağ-muhafazakâr siyasetçiler nezdinde karşılık bulmasının, modern siyasetin siyasetçilerin önüne koyduğu güncel meselelerin tartışılması ve çözüm olasılıkları önünde ciddiye alınması gereken bir engel oluşturduğu görülmektedir. Mevcut makalenin üretilmesine zemin oluşturan çalışma Devlet Planlama Teşkilatı’nın Düzey II. kriterlerine göre Türkiye’yi temsil niteliğini haiz 13 il merkezinde 6 siyasi partiye (Adalet ve Kalkınma Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Saadet Partisi, Demokrat Parti, Anavatan Partisi ve Büyük Birlik Partisi) mensup toplam 126 siyasetçi ile yarı-yapılandırılmış bir soru formu eşliğinde, yüz yüze görüşmeler yoluyla gerçekleştirilmiştir.

How the state is described and perceived, and how the people position themselves with respect to the state is crucial to distinguish the political decisions and ideologies. When the importance and value attributed to the state by the right-wing politics is considered, it is especially important to examine the state imagination of this tradition. The state, as an asset area, is perceived by the vast majority of the right-conservative politicians as an essential and valuable source of power and authority. The state, which represents the legitimate power and authority, is defined and perceived through a wide variety of qualities, names and adjectives. When the state is described the most common adjective-metaphor is the “father” and another common description is “state father”. This is the most common paternalist metaphor that was used almost by the all politicians while promoting or criticizing the state. It might be mentioned that such a pre-modern understanding of history and the related state vision that has a response in the rightist-conservatist politicians is an important obstacle over the debates and solutions about the actual questions that modern politicians have to discuss. The field work of this article has been completed in 13 different cities of Turkey; with 126 politicians belong to 6 right wing-conservative parties with the semi-structured questionnaires and face-to-face interviews.