Finansal tabloların sunumunda XBRL kullanımı: ABD örneği ve Türkiye’de uygulanabilirliği

Abstract

Türkçeye Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili olarak çevrilen XBRL (eXtensible Business Reporting Language) Amerika ve Avrupanın belirli ülkelerinde kullanılan bir işaretleme dilidir. Temel fonksiyonu muhasebe süreci içerisinde kullanılan finansal bilgilerin belirli muhasebe ilkelerine veya standartlarına uygun bir şekilde raporlanmasını sağlamaktır. Çalışma XBRL’in en yaygın olarak kullanıldığı ülkelerden biri olan ABD’deki kullanımını belirlemek ve yakın gelecekte kullanmaya başlanacak olan Türkiye’de kullanılabilirliğini tespit etmek amacıyla hazırlanmıştır. Çalışma sonucunda ABD’nde XBRL’in kullanımının uygulayıcılar açısından yararlı kabul edildiği, ancak belirli bir maliyete katlanılması gerektiği ve katılımcıların finansal bilginin dönüştürülmesinde kullanılan etiketlemelerin(taksonomilerin) kullanımının işletmelere bırakılmasını istedikleri bunun da finansal manüplasyon riskini arttırdığı anlaşılmaktadır. Çalışmada Türkiye’de İMKB1 ’de işlem gören firma yetkililerinin büyük çoğunluğunun XBRL ile ilgili bilgi sahibi olmadığı, bilgi sahibi olan kısmın ise XBRL kullanımın finansal raporlama üzerine olumlu etkileri olacağına inandığı ancak bununla ilgili çok yüksek maliyete katlanmak istemedikleri tespit edilmiştir.

Extensible Business Reporting Language (XBRL), which is translated into Turkish as “Genişletilebilir İşletme Raporlama Dili” is a markup language employed in USA and various European countries. It is employed to assure that the financial information used in accounting process is reported in accordance with the accounting principles or standards. This study aims to investigate the application of XBRL in USA, where it is widely employed, as well as its applicability in Turkey, where it will be used in the near future. We provide evidence suggesting that XBRL’s application is considered very useful by those who use it, in USA. However, its application introduces extra costs. In addition, users of XBRL argue that the application of the taxonomy that is used in the transformation of financial information, should be decided by companies arbitrarily, which could potentially lead to an increase in the risk of financial manipulation. Based on survey evidence, majority of the participants of the survey do not have information about XBRL. Who have information about XBRL, suggest that they believe that XBRL could have a positive effect on financial reporting. However, their companies would not bear the extra costs associated with its application.