Suç teorileri ışığında Türkiye’de kaçakçılık olgusu: Toplumsal nedenleri, boyutları ve algısı

Abstract

Kaçakçılık, çok boyutlu ve çok aktörlü olarak canlı ya da cansız her türlü varlığın üzerinden gerçekleştirilebilen yasadışı faaliyetlerdir. Türkiye gündeminde, uyuşturucu, akaryakıt, göçmen kaçakçılığı gibi haber değeri olan ve toplumun her düzeyinin hissettiği kaçakçılık türlerinin diğerlerine kıyasla daha çok yer aldığı görülmektedir. Bu yöndeki toplum algısı, kaçakçılığın her türlü varlığın üzerinden gerçekleşebileceği gerçeğini değiştirmemektedir. Toplumun sosyal, ekonomik ve siyasi bakımdan gelişmişliği, kaçakçılık suçlarının oluşumunu doğrudan etkilemektedir. Öyle ki bazen kaçakçılığa konu olan varlığın sağlayacağı kazanç kaçakçıyı harekete geçirirken bazen de coğrafi yapı, güçlü sosyal ağlar ya da kaçırılacak varlığın taşınabilirliği de suçun oluşumunda etkili olabilmektedir. Bu nedenle değişik tip ve organizasyon yapısına sahip kaçakçılık faaliyetlerinin anlaşılabilmesi suçlu davranışlara iten dinamiklerin incelenmesi ile sağlanabilir. Bu çalışma; odak grup görüşmesi yöntemi kullanılarak elde edilmiş bilgilere dayanmaktadır. Araştırmanın problemi Türkiye’deki kaçakçılığın toplumsal dinamikleridir. Araştırmada cevabı aranan sorular ışığında konu irdelendiğinde; Türkiye’nin özellikle kıyı ve sınır bölgelerinde yaşayanların kaçakçılık faaliyetlerine yönelik algısının, meşru bir eylemmiş gibi geliştiği yönündedir.

Smuggling is a group of illegal activities including transportation of living or non-living forms carried out by multiple perpetuators in a multi-dimensional environment. Newsworthy types of smuggling of items such as drugs, fuel oil, and migrants, of which the effects are felt at all levels of society, remain much more than other forms in public agenda of Turkey. Yet, public perception on this tendecy does not ever change the fact that smuggling is possible for all forms of assets. The level of social, economical and political development of a society has a direct effect on the occurence of smuggling offenses. More clearly, while benefit obtained from the smuggled asset motivates the smugglers, in some cases geographical structure, strong social ties or transportability of the item to be smuggled is effective in the emergence of the smuggling offense. Therefore, understanding of smuggling activities with various types and an organizational structure is also possible through examination of the dynamics leading to criminal behavior. This study uses data collected with focus group method. Problem of the study is social dynamics of smuggling in Turkey. When scrutinized the issue in the light of research questions, it is clear that in Turkey particularly citizens living in the regions with a border line (sea and land borders) view the smuggling offenses as a legal activity