Savaşın çocukları: İkinci Dünya Savaşı yıllarında İstanbul’da sokak çocukları sorunu ve çözüm arayışları

Abstract

1 Eylül 1939’da Hitler’in Polonya’yı işgali, iki gün sonra da İngiltere ve Fransa’nın Almanya’ya savaş ilan etmesiyle II. Dünya Savaşının fitili ateşlendi. Türkiye, dünyanın önemli bir bölümünü yaklaşık altı yıl boyunca kasıp kavuracak olan bu ateş çemberinden uzak kalmayı başardı fakat savaşın getirdiği ekonomik sarsıntılardan kaçabilme konusunda aynı başarıyı gösteremedi. Ülkede derin bir ekonomik kriz ve bu krize bağlı olarak çeşitli toplumsal sorunlar ortaya çıktı. Bu sorunlardan biri de şüphesiz sokak çocuklarıydı. Sorunun en yoğun olarak yaşandığı kent ise kuşkusuz İstanbul’du. Savaş yılları boyunca İstanbul’da sokakta çalışmak ve/veya yaşamak zorunda kalan çocuk sayısında ciddi bir artış yaşandı. Sorunun büyümesine, bu çocukların kamusal alan için bir tehdit aynı zamanda toplum vicdanı için bir yara haline gelmesine paralel olarak, devlet çeşitli önlemler aldı ve bir takım projeler geliştirildi. Bu makalede II. Dünya Savaşı yıllarında İstanbul’daki sokak çocukları sorununun ortaya çıkışı, sorunun büyümesi ve çözüm arayışları konuları irdelenecektir.

The World War II started with the occupation of Poland by Hitler’s army in 1 September 1939 and the declaration of war by England and France against Hitler two days later. Although Turkish Republic could manage to exclude itself from this nearly six-year circle of fire period, it could not completely stay away from the economic turmoil of the war. With the impact of the war, a huge economic crisis and various social problems appeared in the country. One of them was undoubtedly the issue of street children and Istanbul was the city where the issue appeared most. There was a dramatic increase in the number of children who had to live and/or work in the streets throughout the war. The government took some precautions and initiated various projects to address the issue since these children started to cause social and ethical problems in the country. The study scrutinises the emerging and rising of the issue of street children in Istanbul during the World War II, and the issue of seeking solutions to address this problem.