2018 yılında uygulanan sigorta prim teşvikleri üzerine düşünceler

Abstract

İşsizlik, günümüzde hem gelişmiş ülkelerin hem de gelişmekte olan ülkelerin en önemli sorunlarından biridir. Teknolojik gelişmelerin iş gücüne olan talebi azaltması ve diğer yandan da çoğalan nüfusun işgücü arzını artırması nedeniyle işsizlik sorununa çözüm bulabilmek çok kolay görünmemektedir. Bu bakımdan işsizlik tüm ülkeler açısından dikkatle takip edilmesi gereken ekonomik sorunların başında gelmektedir. Devletin işsizlikle mücadelede kullandığı belirli politikalar vardır. Bunlar, aktif ve pasif işgücü piyasası politikalarıdır. Aktif politikalar istihdam yaratmaya yönelikken pasif politikalar da işsizliğin olumsuz sonuçlarını gidermeye yöneliktir. İstihdam artırıcı aktif işgücü piyasası politikalarından biri de işverenlere uygulanan sigorta prim teşvikleridir. Prim teşvikleriyle devlet işverenlerin üzerindeki işçilik maliyetini azaltarak istihdamı artırmayı amaçlamaktadır. Türkiye’de de aktif işgücü piyasası politikaları kapsamında istihdamı artırmak için çeşitli prim teşvik programları uygulanmaktadır. Bunlar, genç ve kadın sigortalıların işgücüne katılımının sağlanmasına, mesleki ve teknik eğitimin özendirilmesine yönelik sigorta primi işveren hissesi teşviki, işsizlik ödeneği alan işçileri işe alan işverenlere prim teşviki, sigorta primi işveren hissesinde 5 puanlık indirim, engelli istihdamı sigorta primi işveren hissesi teşviki, ar-ge personeli prim teşviki, yatırım teşvik belgesi sahipleri için sigorta primi işveren hissesi desteği gibi teşviklerdir. Bu çalışmada, Türkiye’de 2018 yılı itibariyle uygulanan sigorta prim teşvikleri ele alınarak bu kapsamda uygulanan yeni teşvikler ve daha önce uygulanmakta olan teşvikler incelenmiş, bu uygulamalar arasında bir standardın olmadığı, birçok farklılık bulunduğu görülmüş ve çözüm önerileri sunulmuştur.

Unemployment is one of the most important problems of both developed and developing countries. It is not easy to find a solution to the unemployment problem because technological developments reduce the demand for the workforce and the growing population increases the labor supply. In this respect, unemployment is one of the most important economic problems that should be closely monitored for all countries. There are certain policies that the state has used to combat unemployment. These are active and passive labor market policies. While active policies are aimed at creating employment, passive policies are aimed at eliminating the negative consequences of unemployment. One of the employment-enhancing active labor market policies is the insurance premium incentives to increase employment by reducing labor costs on employers. Various premium incentive programs are implemented in Turkey to increase employment within the scope of active labor market policies. These include the promotion of employer's share of insurance premium for the participation of young and female insurance holders in the labor force, encouragement of vocational and technical education, premium incentive for employers employing unemployment benefit, 5 percentage point of insurance premium employer These are incentives such as discount, employer's share incentive for employers with disability employment, premium incentive for R & D staff, insurance premium employer's share support for holders of investment incentive certificates. This study aims to analyze the current and previous applied insurance premium incentives within the context of incentive policy in Turkey in 2018. As a result, it is seen that there is not a standard and there are many differences between these applications and some suggestions are presented in this context.