Türkiye’de ve g7 ülkelerinde dışa açıklık ve ekolojik ayak izi ilişkisi: Yatay kesit bağımlılığı altında panel veri analizi

Abstract

1970’lerin sonunda dış ticarette serbestleştirmeyi teşvik eden politikaların küresel çapta uygulanmasıyla beraber dünya genelinde ekonomik büyüme ve dışa açıklık oranlarında ciddi artışlar meydana gelmiştir. Ancak yine aynı süreçte çevresel bozulmalar görülmüş, bu nedenle sürdürülebilir kalkınma tartışmaları gündemde yerini almıştır. Çevresel bozulmanın göstergelerinin ölçümü, sürdürülebilirliğin ne ölçüde sağlandığının anlaşılması adına önem kazanmıştır. Çevresel bozulmanın önemli bir göstergesi olarak ekolojik ayak izi kavramı ön plana çıkmıştır. Bu bağlamda dışa açıklığın ekolojik ayak izini ne ölçüde ve hangi yönde etkilediğini belirlemek önem kazanmaktadır. Bu çalışmada ekolojik ayak izi ile dışa açıklık arasındaki ilişki G7 ülkeleri ve Türkiye için 1998-2017 döneminde yatay kesit bağımlılığını dikkate alan panel veri analizi yöntemiyle test edilmiştir. Ampirik bulgular, dışa açıklığın ve büyümenin ekolojik ayak izini artırdığını, yenilenebilir enerji tüketiminin ise ekolojik ayak izini azalttığını ortaya koymaktadır. Ulaşılan bu sonuçlardan hareketle G7 ülkeleri ve Türkiye özelinde politika önerileri tartışılmaktadır.