Yazının amacında aykırı bir üslup: Asemik yazı

Abstract

Yazı, tarih boyunca çeşitli kültürlerden geçerek gelişmiş ve günümüzde kullanılan hallerine kavuşmuştur. Bunların bazıları görsel imgelerden oluşurken, bazıları da belli bir alfabeye dayalı harf ve/veya benzeri imgeler sistemi ile çözümlenmiştir. Harfler, sadece bilginin görselleştirilerek okutulmasının ötesinde resimsel biçimler haline de getirilmiştir. Tarihteki bu yolculuğunda yazı, kimi zaman sesin harf görünümüden sıyrılarak sanatçılara ilham kaynağı olmuş, kimi zamansa kendi doğasına aykırı olarak okunamayan boyutta deneysellik ve özgünlük içeren şekillere dönüşmüştür. Asemik yazı, anlamsızlıktan öte, işaretin yokluğunu vurgulayan bir tür ‘açık’ anlamlı yazıyı ifade eder. Gizlediği özellik, yapım aşamasında olan ama içerdiği anlamı asla çözülemeyen bir dilmiş gibi görünen saf estetik formlar ile ortaya çıkmaktadır. Asemik yazı ile yazı normunun dışına çıkan sanatçı, konuşulan dil ve kullanılan alfabe fark etmeksizin, her izleyiciye ulaşabildiği eserler üretebilmektedir. Bu sayede sağlanan kültürlerarası akışkanlık ile Asemik yazı küresel olarak yaygınlaşmaya devam etmektedir. Bu araştırma kapsamında Asemik yazının tarihçesi, geçirdiği evrim, amacı ve temelleri ele alınmakta, modern sanat akımlarındaki tipografik yaklaşımlar çerçevesindeki Asemik yazı anlatımları sorgulanmaktadır. Asemik yazı türünde eserler üreten çağdaş sanatçılardan da örnekler verilerek, bu sanat anlayışına dikkat çekilmektedir.