İsrail ve Filistin çatışmalarında soykırım iddiaları üzerine tarihsel bir inceleme

Abstract

M.S. 64'te başlayan Roma sürgünü ile yaklaşık 2000 yıl süren diaspora döneminde Yahudiler, maruz kaldıkları antisemitist tutumlara son vermek amacıyla, 19. yüzyıldaki ulusçuluk akımının da etkisiyle kendilerine vaat edilmiş kutsal topraklarda (Filistin) bir Yahudi devleti kurma amacını benimsemişlerdir. Bu hedef doğrultusunda şekillenen Siyonist hareket, 1897 yılında Macar Yahudi lider Theodor Herzl önderliğinde İsviçre'de toplanan 1. Siyonist Kongresi'nde bu amacını resmen ilan etmiştir. 1917 Balfour Deklarasyonu ve 1922-1948 İngiliz mandaterliği, döneminde Filistin topraklarına yapılan Yahudi göçünün ve yerleşiminin artması Arap ve İsrail halkları arasında gerilimlere yol açarken 1948'de İsrail'in kurulması, İsrail-Filistin çatışmasını resmen başlatmıştır. 1948, 1956, 1967 ve 1973'te dört büyük Arap-İsrail savaşı yaşanmıştır. Söz konusu savaşlar sadece toprak mücadelesini değil, aynı zamanda kimlik, egemenlik ve insan hakları üzerine derin bir anlaşmazlığı da yansıtmaktadır. 2000'li yıllarda çatışmalar şiddetlenmiştir. 2014 Gazze Savaşı ve 7 Ekim 2023'te başlayan son çatışmalar büyük yıkıma ve sivil kayıplara neden olmuştur. İsrail’in uyguladığı orantısız güç ve neden olduğu büyük yıkım uluslararası toplumun tepkisine ve soykırım iddialarının Uluslararası Adalet Divanı (UAD)’na ve Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne taşınmasına neden olmuştur. Bu çalışma, İsrail-Filistin çatışmasını, çatışmanın tarihsel arka planını ele alarak günümüzde yaşanan sonuçlarını ve soykırım iddialarının yansımalarını analiz etmeyi amaçlamaktadır.