Küresel Kriz Ortamında İMKB Sınai Şirketlerine Yönelik Finansal Etkinlik Sınaması : Veri Zarflama Analizi Uygulaması

Abstract

Küresel ölçekte yaşanan mali kriz, hem uluslararası finansal piyasaları hem de uluslar arası mal piyasalarını derinden etkilemiştir. Sadece şirketler bazında değil hükumetler bazında da mali krize yönelik kararlar alınmaktadır. Böyle bir süreçte Türkiye’de İMKB Sınai Endeksine kayıtlı 142 şirketin mali etkinliği sınanmıştır. Araştırma dönemi 31 Aralık 2008 bilanço dönemidir. Uygulama aşamasında veri zarflama yöntemi kullanılmıştır. Uygulama aşamasında kullandığımız veri zarflama analizi ölçeğe göre sabit getiri varsayımına dayanmaktadır. Bu çerçevede uygulama iki aşamadan oluşmaktadır. Birinci aşamada, veri zarflama analizi temel etkinlik yaklaşımıyla incelenmiştir. İkinci aşamada, veri zarflama analizi süper etkinlik yaklaşımıyla incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar, bu yaklaşımlar çerçevesinde yorumlanmıştır. Ayrıca, uygulama aşamasında, etkin şirketlerin aldıkları referans kümeleri verilerek, etkin olmayan şirketlere, kendilerini bu etkin şirketler ile kıyaslama yapma olanağı sağlanmıştır.

The global financial crisis has deeply affected the international finance markets and also the international commodity markets. Decisions have been taken not only on the company basis but also on the government basis. In such a period, the financial activity of 142 companies which are registered to the Istanbul Stock Exchange Industrial Index was tested. Research period is the balance sheet term of 31 th December 2008. During the application period the data envelopment method was used. The data envelopment analysis which we used during the application phase is based on the constant returns-to-scale assumption. In this framework the application includes two stages. At the first stage the data envelopment analysis was examined with the basic efficiency approach. At the second stage, the data envelopment analysis was examined with the super efficiency approach. The gathered results were discussed within the framework of these approaches. Besides, during the application stage a possibility was provided to the inactive companies to compare themselves with the active ones by giving the benchmark cluster of the active companies.