Kaynaştırma sınıflarına devam eden işitme engeli olan öğrencilere ve sınıf öğretmenlerine sağlanan özel eğitim hizmetlerinin belirlenmesi

Abstract

Bu betimsel araştırmanın amacı, 2006-2007 öğretim yılında Eskişehir il merkezinde kaynaştırma sınıflarına devam eden işitme engeli olan ilköğretim öğrencilerine ve bu öğrencilerin sınıf öğretmenlerine sağlanan özel eğitim hizmetlerinin belirlenmesidir. Araştırmaya katılanlar kaynaştırma programı uygulanan 17 farklı ilköğretim sınıfına devam eden 24 işitme engeli olan öğrenci ve her birinin öğretmenleridir. Öğrencilerin kişisel bilgileri, kaynaştırma uygulamalarına yerleştirilme süreçleri, özel eğitim hizmeti sağlanma durumu ve eğitim özgeçmişlerine ilişkin bilgiler öğrencilerin devam ettikleri okullardaki ve Eskişehir Rehberlik Araştırma Merkezi'ndeki öğrenci dosyalarından alınarak "Öğrenci Bilgi Formu" doldurulmuştur. Öğretmenlerin veöğrencilerin kişisel bilgileri ile öğretmenlere ve öğrencilere destek hizmetler sağlanma durumlarına ilişkin sınıf öğretmenlerinden alınan bilgiler için "Öğretmen Görüşme Formu" kullanılmıştır. Öğrenci ailesinin ve öğrencilerin kişisel bilgileri ile öğrencilere kaynaştırma sınıfı dışından destek hizmetler sağlanma durumlarına ilişkin bilgiler "Aile Görüşme Formu" kullanılarak öğrencilerin ailelerinden elde edilmiştir. Araştırma sonucunda 24 işitme engeli olan öğrencinin kaynaştırma uygulamalarına yerleştirilmeleri sürecinde Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği'nde (2006) öngörülen hususların yerine getirilmediği, tanısı konulan öğrencinin yine aynı okulda öğrenimini sürdürdüğü belirlenmiştir. Kaynaştırma uygulaması yapılan 17 okulun çoğunda öğrenciler için bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) hazırlamak için BEP geliştirme birimi oluşturulmadığı dolayısıyla öğrenciler için BEP hazırlanmadığı, hazırlanan programlarda ise önemli eksikliklerin olduğu ve birimlerin program geliştirirken dışarıdan yardım almadığı görülmüştür. Kaynaştırma uygulaması yapan 24 sınıf öğretmeninin çoğunun çeşitli fakülte ve enstitülerin öğretmenlik programından mezun oldukları ancak öğretmenlik sertifikası bulunmayan 9 öğretmen olduğu belirlenmiştir. Yine öğretmenlerin tamamına yakınının mezun oldukları programda işitme engeli olan çocuklar ve eğitimleri ile ilgili ders almadıkları belirlenmiştir. İşitme engeli olan öğrencilere okul içinde destek hizmetler sağlanmadığı ve okul dışından sağlanan destek hizmetlerin özel özel eğitim kurumlarında sağlanan hizmetlerle sınırlı olduğu görülmüştür. Kaynaştırma uygulaması yapan sınıf öğretmenleri işitme engeli olan öğrenciler ve eğitimleri ile ilgili destek hizmetlere gereksinim duyduklarını ancak kendilerine gerekli destek hizmetlerin sağlanmadığını belirtmişlerdir.