Okulöncesi kaynaştırma öğrencileriyle normal gelişim gösteren öğrencilerin sosyal beceri ve problem davranışlarının düzeyi ile öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, M.E.B.’e bağlı anaokulları ve anasınıflarına devam eden özel gereksinimli öğrencilerle normal gelişim gösteren öğrencilerin sosyal beceri ve problem davranışlarını belirlemek ve bu değişkenlerle kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin, kaynaştırmaya ilişkin görüşleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırma, anaokulları ve ilköğretim okulları bünyesindeki anasınıflarında görevli toplam 57 okulöncesi eğitim öğretmeni ve bu sınıflarda eğitime devam eden 320 normal gelişim gösteren öğrenci, 64 kaynaştırma öğrencisiyle yürütülmüştür. Bu araştırma, ilişkisel tarama modelinde betimsel ve bağıntısal bir çalışmadır. Araştırmada okulöncesi eğitim alan özel gereksinimli çocuklar ve normal gelişim gösteren çocukların sosyal beceri ve problem davranışlarını ölçmek amacıyla, Merrell (1994) tarafından geliştirilen ve Poyraz-Tüy (1999), tarafından Türkçe’ ye uyarlanarak geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış olan “Okulöncesi ve Anasınıfı Davranış Ölçekleri (OÖDÖ)” kullanılmıştır. Okulöncesi eğitim öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin görüşlerini ölçmek için de Antonak ve Larrivee (1995) tarafından geliştirilen Kırcaali-İftar (1997), tarafından Türkçe’ ye uyarlanarak geçerlik ve güvenirlik çalışması yapılmış olan “Kaynaştırmaya İlişkin Görüşler Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, özel gereksinimli öğrencilerle normal gelişim gösteren öğrencilerin sosyal beceri ve problem davranışları arasında anlamlı derecede fark olduğunu, kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin olumsuz yönde olduğunu göstermiştir. Ayrıca kaynaştırma sınıf öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin olumsuz görüşe sahip olmalarında öğrencilerin dışsallaştırılmış problem davranışlarının etkili olduğu belirlenmiştir.