Nimodipin'in sürekli akış enjeksiyon analizi ile tabletlerinde miktar tayini

Abstract

Nimodipin, bir dihidropiridin türevi olan kalsiyum kanal blokörü olup subaraknoid kanama sonucu oluşan iskemik hasarın tedavisinde kullanılmaktadır. Deney hayvanlarındaki bulgulara göre serebral damarlarda, diğer damar yataklarının çoğundakinden daha belirgin vazodilatasyon yapar. Subaraknoid kanama olgularında; beyin damarlarındaki vazospazm insidansını veya spazmın derecesini ya da lokal kan akımı ölçümünü değiştirmeyen dozlarda bile, kanamadan sonra lokal beyin dokusunda yavaş olarak gelişen infarkt (nekroz) alanının boyutlarını küçülttüğü saptanmıştır. Karaciğerde çabuk yıkılır, eliminasyon yarılanma ömrü ortalama 1 saat kadardır. Çok fazla lipofilik olduğu için beyine kolaylıkla girer. Beyin iskemisine yol açan durumlarda iskeminin, nöronlarda aşırı kalsiyum birikmesine bağlı zedeleyici etkisini azaltabileceği ileri sürülmüştür. Halen subaraknoid kanamanın tedavisinde kullanılır; bu durumda serebral arter spazmını önleme ve tedavi etme bakımından etkinliği kısıtlı derecede olmakla beraber, nörolojik bozukluğu yeterli derecede önleyebilir ve düzeltebilir. Böylece lokal nekroza bağlı nörolojik bozuklukları önleyebilir veya hafifletebilir. Migren profilaksisinde bazı incelemelerde, metizerjid kadar etkili bulunmuştur. Antikonvülsan etkinlik de gösterir. Nimodipin’in tayini için geliştirilen çok fazla yöntem bulunmamaktadır. Literatürlerde genellikle yüksek basınçlı sıvı kromatografisi (YBSK) kullanılarak yapılan çalışmalar yer almaktadır. Bu çalışmanın amacı, nimodipinin tayini için literatürlerde yer almayan sürekli akış enjeksiyon analizi (AEA ), yöntemi geliştirilmiş ve bu yöntemlerin farmasötik preparatlara uygulanabilirliği araştırılmıştır. Elde edilen veriler UV-Spektrofotometrik yöntem ile karşılaştırılmıştır. Sonuçta tabletlerdeki miktar tayini için çabuk sonuç alınabilen, kesin, doğru, duyarlı ve ucuz bir yöntem geliştirilmiştir. Akış enjeksiyon yöntemiyle nimodipin içeren tabletlerdeki miktar tayininin sonuçları istatistiksel olarak da değerlendirilmiştir. Sürekli akış enjeksiyon analizi yöntemi, detektörün önünden akan taşıyıcı çözeltiye numunenin enjeksiyonu ile, numunenin sistemde sürüklenmesi sırasında karşılık gelen sinyallerinin kaydedilmesi temeline dayanan bir yöntemdir. Bu yöntem, basit bir kimyasal işlem, otomasyon kolaylığı, ucuz kimyasal madde ve cihaz kullanımı ve iyi kalitede sonuçlar elde edebilme gibi avantajlara sahiptir. Bu avantajlar, sürekli akış enjeksiyon analizini analitik kimyanın pek çok alanındaki rutin analizler için uygun kılmaktadır.