Farklı sprint mesafelerinde oluşan yatay-dikey kuvvetlerle sıçrama parametreleri ve izokinetik kuvvet kriterlerinin ilişkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı; motorsuz koşu bandı sprintleri sırasında oluşan yatay-dikey kuvvet parametreleriyle sıçrama ve izokinetik kuvvet kriterleri arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmaya patlayıcı kuvvet sporu yapan farklı branşlardan gönüllü 19sporcu (11 erkek, 8 kadın) katılmıştır [yaş(yıl)= 20.9±2.3, antrenman yaşı(ay)= 91.3±48.2, boy uzunluğu (cm)= 173.1±6.5, vücut ağırlığı (kg)= 64.7±8.4]. Motorsuz koşu bandında farklı sprint mesafelerinde yatay-dikey kuvveti belirlemek için 10m, 20m, 30m ve 40m sprint testleri yapılmıştır. İzokinetik gövde fleksiyon-ekstansiyontesti 30, 90 ve 120.sn-1 açısal hızlarda ve izokinetikdiz fleksiyon-ekstansiyon testi 60, 180 ve 300.sn-1 açısal hızlarda uygulanmıştır. Dikey sıçramalar için aktif ve skuat sıçrama testleri, yatay sıçramalar için durarak uzun atlama, durarak 3 adım atlama, durarak 5 adım atlama ve durarak 7 adım atlama testi için kullanılmıştır. Anaerobik güç ve kapasiteyi belirlemek için ise Wingate testi kullanılmıştır. Farklı sprint mesafelerinde oluşan yatay-dikey kuvvetlerle sıçrama parametrelerinin izokinetik kuvvet kriterleri, sıçrama ve anaerobik güç-kapasiteyle istatistiksel olarak ilişkili olup olmadığı Pearson korelasyon analiziyle test edilmiştir ve anlamlılık düzeyi p?0.05 olarak alınmıştır. Deneklerin yatay kuvvetten en az etkilendiği 40m koşusunda, farklı açısal hızlarda yapılan izokinetik gövde kuvvetiyle yatay kuvvet ve sprint hızları arasında istatistiksel açıdan ileri düzeyde (r=0.851?0.01)ilişki bulunmuştur. En az oluşan dikey kuvvet 20 m sırasında gerçekleşmiştir (932±46N). İzokinetik dizekstansiyon-fleksiyonunda en yüksek anlamlılık düzeyi (r=0.829 p?0.01) 20 m sprinti sırasında ortaya çıkan dikey kuvvet arasındadır. Sonuç olarak yer reaksiyon kuvvetinin yatay bileşeninden en az etkilenmek ve ivmelenmeyi artırmak için gövde fleksiyon ekstansiyon kuvvetine, frenleme dikey kuvvetini minimuma indirmek için ise dizfleksiyon ekstansiyon kuvvetine ihtiyaç vardır.